وبلاگ

:
جهت ارتقای خصوصیات كالای نساجی و یا آماده كردن آن برای مراحل بعدی ، تكمیل انجام می گیرد . این تكمیل
می تواند فیزیكی ، شیمیایی و یا مكانیكی شیمیایی باشد . درانجام تكمیل بر روی كالای نساجی عوامل متعددی تاثیرگذار می
باشند كه این مسئله حساسیت این عمل را روشن می كند .
بدلیل اهمیت نگهداری آسان از پوشاك محققین درصدد یافتن راههایی جهت نگهداری راحت و آسان پوشاك شامل
الیاف مصنوعی برآمدند كه این مسئله در دهه 1960 مورد توجه بیشتری قرار گرفت . با این حال، به سرعت مشخص شد كه این
گونه لباسها را به سختی میتوان تمیز و پاكیزه كرد و این نسبت به الیاف طبیعی كاملاً محسوس بود . تحقیقات فراوانی در صنعت
نساجی بر روی مسئله آلودگی صورت گرفت و محصولات فراوانی به بازار عرضه شد . سطوح تكمیل شده ضدآلودگی در روی
منسوجات به تسهیل پاكسازی در شرایط خانگی و عمومی میانجامد .
تكمیل های نساجی با توجه به كاربرد به سه دسته موقت ، دائم و ثابت دسته بندی می شوند كه هركدام با توجه به
جنس محصول متفاوت است .
در دنیای امروز بدلیل افزایش انتظارات و رقابت ، محصولات نیاز به خصوصیات خاصی پیدا كرده اند كه این مسئله باعث
پیشرفت در زمینه انجام تكمیل های خاص روی محصولات شده است . در انجام تكمیل های خاص نكته مورد نظر ، انتظار مشتری

و اقتصادی بودن آن می باشد . هریك از تكمیل های انجام شده نباید بر روی دیگر خصوصیات مطلوب محصول اثری داشته باشد و
همچنین انجم این تكمیل همزمان با تكمیل های دیگر ، مسئله بسیار مهمی است كه در صورت نداشته اثر متقابل می توان آن ها
را همزمان در یك مرحله انجام داد .
یكی از این تكمیل های پیشرفته ، تكمیل ضد چرك كردن است كه بواسطه اضافه نمودن موادی بر روی سطح و یا تغییر
در خصوصیات سطح انجام می پذیرد .
چرك معمولاً موادی مانند گرد و غبار ، چربی ها و روغن ها را شامل می شود كه با قرار گرفتن بر روی سطح باعث ایجاد
آلودگی و لكه می شوند . درهرحال لكه از هر نوعی كه باشد برای مصرف كنندگان ناخوشایند است و باید براحتی از روی سطح كالا
پاك شود كه جهت تسهیل در از بین بردن لكه ها از مواد ضد چرك استفاده می كنند.
این مواد با توجه به كاربرد خاصی كه دارند ، دارای ساختارهای شیمیایی گوناگونی هستند كه تعدادی از آن ها در ذیل
آمده است :
1- استرهای پرفلوئورو آكریلیك
2- كمپلكس های كوردیناتیو كروم مشتق شده از اسید منوفلوروكربوكسیلیك
3- تركیبات كلرو كمپلكس های فوق الذكر
4- تركیبات سیلیكونی آلی فلورینه
این تركیبات هر كدام بوسیله كاتالیزورهای خاص خود مورد استفاده قرار می گیرد كه یكی از متداولترین كاتالیزورهای
مورد استفاده فلوروبوتیریك اسید می باشد . مواد ضد چرك كننده به طور كلی به دو دست ه كلی فعال و مجهول تقسیم بندی
می شوند . مواد فعال چرك شدن لباس را كاهش می دهند كه به این دسته از مواد ، دور كننده چرك نیز گفته می شود .
پلیمرهای فلوئوری كه چربی را از خود دور می كنند به این گروه فعال متعلق هستند . مواد دور كننده آب را می توان به علت دفع
آب و در نتیجه دفع چرك محتوی آب ، جزء این گروه دسته بندی نمود . مواد مجهول كه آزاد سازنده چرك نام دارند از نفوذ
چرك به داخل لیف جلوگیری می كنند و جداسازی چرك را در شست و شوی معمولی و یا خشكشویی آسانتر می كنند .
اهمیت این مواد بطور كلی برای پارچه هایی است كه نمی توان آن ها را در نزدیكی دمای جوش شست و شو داد . از
این رو ممكن است بعضی از چرك ها ، مواد چربی ، سس و غیره در این دما براحتی از پارچه جدا نگردند . وجود مواد ضد چرك در
این موقعیت می تواند به جداسازی چرك در دماهای پایین كمك كند . وجود مواد تكمیلی دیگر مانند نرم كننده ها ممكن است
جداسازی چرك را مشكل تر سازند . ولی به طور كلی مواد هیدروفوب به دفع چرك كمك می كنند . مكانیزم های ضد چرك را
می توان در سه گروه زیر خلاصه كرد :
1- پوشش سطح الیاف با مواد هیدروفیل (آبدوست) كه با جذب راحت تر آب ، شستشو و جداسازی چرك را راحت تر می سازند .
این عمل بكمك مشتقات اسیدآكریلیك امكانپذیر می باشد .
2- هیدروفیل ساختن سطح الیاف به كمك مواد سطح فعال بنحوی كه قسمت لیپوفیل بطرف لیف قرار گرفته و قسمت هیدروفیل
مولكولی ، در قسمت سطح فعال خارج از سطح لیف قرار بگیرد . به این ترتیب ج ذب راحت تر آب ، شست و شوی آسانتر را
امكانپذیر می سازد .
3- استفاده از مواد لیپوفوب- هیدروفیل در پوشش سطح الیاف كه در حالت خشك اثر دور كننده چربی را داشته و در شستشو ،
گروه های هیدروفیل جذب آب را راحت نموده و به جداسازی چرك كمك می كنند .
از مشكلات مرتبط با مواد ضدچرك می توان موارد زیر را نام برد :
1- سرسخت كردن زیر دست .
2- عدم امكان بكارگیری بعضی از مواد دیگر با ضدچرك در یك مرحله و در نتیجه احتیاج به مرحله تكمیلی جداگانه .
3- پایین بودن ثبات شستشویی .