وبلاگ

کارها و پیشگوییهای انجام شده در مورد مناسب و مطلوب بودن فضاهای زیرزمینی، همراه با پیشرفتهای فنی
صنعت تونلسازی در امر حفر سریع فضاها، این گزینه زیرزمینی را به صورتی بسیار جذاب درآورده است. از طرف
دیگرفضاهای زیرزمینی به علت اینکه درمحیطی با عدم قطعیت بالا هستند، ریسکهای بالایی را نیز به دنبال دارند، از
جمله دلایل ریسکهای بالا در سازههای زیرزمینی می توان به ناشناخته بودن زمین، وجود آبهای زیرزمینی، محدود
بودن فضای در دسترس، سنگینوزن بودن فعالیتهای حمل ونقل، تاریک بودن فضای کاری، محدود بودن هوای تازه
وغیره اشارهکرد.
بیشترین حوادث و رخدادها، اغلب با عدم قطعیت همراه است، بنابراین پیشرفت سیستمهای آنالیز ریسک و
جلوگیری از وقوع حوادث امری ضروری است. توجه بسیار زیادی برای به حداقل رساندن توزیع خسارات درگیر و
عوامل ایجادکننده آنها در سازههای زیرزمینی وجود دارد. در نتیجه تعداد گزارشات درخصوص حوادث در تونلها و
دیگر سازههای زیرزمینی نسبتاً کاهش یافته است. جنبههای ایمنی کلی در سازههای زیرزمینی، بویژه انواع

مختلف حوادث و نتایج آنها، در این سمینار مورد بررسی قرار گرفتهاست. عوامل اصلی حوادث و خرابیها شرح داده

شده و دستهبندی شدهاند. این عوامل شامل مطالعات ژئوتکنیکی ناکافی، خطا در مراحل طراحی و محاسبات با
استفاده از روشهای عددی، خطا در طول ساخت و در طول بهرهبرداری سازههای زیرزمینی، حوادث و رویدادها در
پروژههای زیرزمینی در تونلهای ترابری و در سیستمهای زیرزمینی شهری ذکر شدهاست.
مطالعه حوادث و خسارات در سازههای زیرزمینی ابزاری بسیار مهم برای درك پدیدههای ناپایدار و
مکانیسمهایی است که در ساخت سازهها با آنها روبرو میشویم. در نتیجه این مطالعات امکان انتخاب مناسبترین
روش ساخت را برای پروژههای بعدی فراهم میآورد.
تعداد حوادث و رویدادها در چندسال پیش بنا به دلایلی بطور قابلملاحظهای افزایش یافتهاست، که اساساً
مرتبط با رشد ساخت تونلها و این واقعیت که ریسکهای وابسته از ابتدا شناخته نشده و کنترل نشدهاند و بعضی
مواقع با اطمینان بیش از حد روی روشهای ساخت همراه هستند، میباشد. از آنجائیکه بسیاری ازحوادث یا
رویدادها گزارش نمیشوند، تعیین آمار کافی درباره عوامل اصلی وقوع این اتفاقات ممکن نیست. بنابراین فقط امکان
ارائه یک توصیف از وقایع رخداده و خلاصهای از عوامل اصلی حوادث یا رویدادهای اتفاقافتاده در کارهای زیرزمینی
ممکن است.
ساخت تونلها در فضاهای شهری، منجر به حرکت زمین در اطراف آنها میشود که ممکن است فشارهای
محیطی قابل توجهی به علت وقوع احتمالی حوادث یا خسارات مهم روی زیربناهای سطحی یا زیر سطحی، به اندازه
اختلالات و ارتعاشات، بهویژه در طول فرآیند ساخت، داشته باشد. بنابراین از نقطه نظر طراحی و برنامه ریزی،
پیشروی با هدف کمینهکردن مخاطرات وابسته یا خسارات، ضروری است.
از جمله دلایل ریسکهای بالا در سازههای زیرزمینی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
 زمین یا سنگ همیشه غیر قابل پیشبینی هستند.
 آب پیشبینی نشده در مقادیر زیاد، یک عامل تعیینکننده است.
 فضای در دسترس بسیار محدود است.
 عملیات حمل و نقل، سنگین و همراه با مصرف انرژی بالا میباشد.