وبلاگ

:
در سالهای پایان قرن بیستم و زمانی که بهره برداری و سوء استفاده های غیر قانونی فراوانی که در بازارهای مالی دنیا رخ داد ، منجر شد تا یک عزم بی سابقه و بین المللی بر عملیات حسابداری و شفافیت بیشتر در گزارشات مالی پدید آید . یکی از عواملی که به بحران در گزارشات مالی انجامید ، نا مناسب بودن اطلاعات در فرمتهای کاغذی و یا الکترونیکی مشابه کاغذ بود که فاقد ویژگیهای لازم برای انتقال کارآمد اطلاعات مالی پیچیده به سرمایه گذاران ، قانونگذاران و سایر ذینفعان می باشد .
بازارهای تجاری – اقتصادی و همچنین استفاده کنندگان اطلاعات از این بازارها به مقدمات و شرایطی نیاز دارند تا شفافیت مراحل گزارشگری را افزایش دهند ، زیرا امروزه گزارشگری تجاری – اقتصادی با انبوهی از مشکلات ( مانند نا کارایی ، تجزیه و تحلیل نا مناسب اطلاعات ) در بین ذینفعانی مانند بخش های مختلف سازمان ، سهامداران و بانکها روبرو است . بنابراین دستیابی به یک سامانه گزارشگری تجاری مناسب برای حل مشکلات و نا کارایی ها بسیار مهم است . در حالی که موج تغییرات فناوری اطلاعات و ارتباطات [6] همه عرصه ها را در بر می گیرد ، می توان ادعا کرد حرفه حسابداری بیش از سایر مشاغل از اثرات و منافع این تغییرات در بهبود و اثربخشی گزارشگری مالی بهره مند شده است . توسعه بسترهای مالی همواره دغدغه اساسی جوامع اقتصادی بوده و راهکارهای گوناگون در این مسیر به چالش کشیده شده اند که در این مسیر ، تکنولوژی اطلاعات این توسعه را دچار تحول شگفت انگیزی نموده است . علاوه بر هزینه بالا ، سرعت و دقت پایین ، روش سنتی (دستی) موجب بروز خطاهای انسانی در گزارش های مالی نیز می شود ، به طوری که امروزه روش دستی چه در ورود اطلاعات و چه در بررسی آنها منسوخ شده است . استاندارد سازی نرم افزاری بسترهای مالی و به ویژه بازار سرمایه ، موجب بالا بردن کیفیت بازار با امکان نظارت دقیق ، سریع و فراگیر بر بازار اولیه و ثانویه ، تسهیل پیاده سازی بورس الکترونیک و اطلاع رسانی سریع و عادلانه به سهامداران در راستای حمایت از حقوق سهامداران گردیده است (شفاعی و کاظمی، 1388،ص2)2.
اینترنت یک ابزار افشاء اطلاعات خاص است که اشکال انعطاف پذیر از افشاء را ارائه می دهد . بسیاری از شرکتها هم بصورت اختیاری اطلاعات خود را روی وب سایت خود قرار می دهند                                   (کلتون و یانگ ، 2008 ،ص2)[7].
با وجود مزایای گفته شده برای ارائه اطلاعات در اینترنت ، اطلاعاتی که معمولاً با فرمت HTML[8]   و PDF[9] در اینترنت قرار می گیرند دارای مشکلاتی برای استفاده هستند از جمله اینکه این اطلاعات برای بکارگیری با نرم افزارهای تحلیلی و کاربرگها چندان مناسب نیستند . اینجاست که نیازمند یک راه حل برای حل این مشکل هستیم . XBRL[10] راه حلی برای این مشکل است ، XBRL عبارتست از یکی از توسعه های زبان XML[11] در زمینه گزارشگری مالی ، که از استانداردهای پذیرفته شده استفاده می کند . XBRL با عنوان بندی اطلاعات با

 استفاده از عناوینی که قابل شناسایی برای کامپیوتر هستند امکان انجام بسیاری از امور به صورت خودکار را ایجاد می نماید . در یک دید وسیع داده های XBRL از جمله داده های الکترونیکی هستند . تحقیقات قبلی نشان داده اند که تغییرات شفافیت افشای   مالی الکترونیکی   (شبکه ای ) روند تصمیم گیری سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد (همان منبع،ص4)6.

در این فصل به تبیین کلیات تحقیق شامل بیان مسئله ، تاریخچه مطالعاتی ، اهمیت پژوهش ، اهداف تحقیق ، مدل مفهومی تحقیق ، متغیرهای پژوهش ، فرضیات پژوهش و تعریف واژه ها پرداخته خواهد شد .
بیان مسئله
سیستم گزارشگری XBRL به عنوان یک انقلاب در گزارشگری مالی تلقی شده که باعث کاهش هزینه تولید و دسترسی به اطلاعات جهت تولیدکنندگان و استفاده‌کنندگان از اطلاعات صورت‌های مالی می‌شود. از مزایای دیگر این سیستم گزارشگری می‌توان به افزایش ویژگی کیفی مربوط بودن اطلاعات7 ، کاهش میزان خطا در اطلاعات و دسترسی سریعتر و ارزانتر به اطلاعات اشاره نمود.
نظر به اهمیت و فواید قابل توجه این سیستم گزارشگری است که رئیس کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا[12] از آن بعنوان “گزارشگری (داده های) تعاملی” یاد کرده و آنرا به عنوان آینده گزارشگری مالی  معرفی می‌نماید. نظر به اهمیت و مزایای این نوع گزارشگری، کشورهای متعددی در دنیا استفاده از XBRL را شروع نموده‌اند ( کشورهای چین، اسپانیا، بلژیک، هلند، هند، ژاپن، انگلستان و آمریکا). علاوه بر این سایر کشورها با تشکیل کارگروه‌های مربوطه، در حال پیاده‌سازی و تهیه زیرساخت‌های بکارگیری آن هستند (استرالیا، فرانسه، سوئد، فنلاند، امارات عربی). روند رو به رشد بکارگیری و استفاده از XBRL در دنیا نشانگر اینست که این روش به عنوان آینده در گزارشگری مالی محسوب شده و چه بسا موجب کنار گذاشتن روش‌های موجود برای گزارشگری مالی گردد. از سوی دیگر، سیاست‌های دولت ایران  مبنی بر توسعه بازار سرمایه از طریق اجرای اصل 44 قانون اساسی و تلاش در جهت جذب سرمایه‌های خارجی در بازار سرمایه کشور، نیازمند یک بازار کارا با سیستم‌های اطلاع‌رسانی سریع، دقیق و قابل اتکاست. سیستم گزارشگری  XBRLبه عنوان ابزار کارای  تهیه، تبادل و تحلیل اطلاعات مالی در بازارهای مهم سرمایه دنیا به شکل اجباری و یا اختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم گزارشگری می‌تواند به تحقق سیاست‌های دولت در امر تعامل با بازارهای سرمایه دنیا و جذب سرمایه‌گذاران خارجی ممکن نماید(سایت سرمایه گذاری غدیر)[13].
با توجه به اینکه هم اكنون شركت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات خود را   به صورتPDF [14] در اختیار سهامداران قرار می دهند و در صورتی كه یك سهام دار اطلاعات مالی سال های پیش را نیاز داشته باشد باید به طور جداگانه اقدام به باز كردن اطلاعیه ها كند درحالیکه XBRL این امكان را فراهم می كند كه اطلاعات به صورت یكجا در اختیار سهام داران قرار بگیرد كه از مزایای اثبات شده XBRL به شمار می رود و لذا چه بسا در آینده ای نزدیک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار نیز ملزم به استفاده از این زبان گزارشگری جهت ارائه اطلاعات خود گردند[15] .
بنا بر آنچه در بالا گفته شد محقق لازم دانست تا پژوهشی را درباره علل امتناع شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیراز دیدگاه صاحبنظران حرفه ای ارائه دهد تا هم به بررسی فرضیه های خود پرداخته و هم به ارائه اطلاعات و پیشنهادات حرفه ای راجع به این زبان گزارشگری به جامعه حسابداری ، حسابرسی و علمی کشور   بپردازد .
3-1-تاریخچه مطالعاتی
زبان گزارشگری توسعه پذیر برای اولین بار در آوریل سال 1998 توسط چارلز هافمن مطرح گردید . وی در شرکت ویل و گریگوری[16] ، [17]XML   را برای گزارشگری الکترونیکی اطلاعات مالی ( با ایجاد نمونه های صورتهای مالی و برنامه های حسابرسی با استفاده از XML ) مورد استفاده قرار داد. او در همان سال رئیس شرکت های تک تسک فورس [18]را در جریان قابلیت استفاده از XML در گزارشگری مالی قرار داد و سرانجام در 31 دسامبر 98 مدل ایجاد شده توسط او و مارک ژِوِت کامل گردید . در 15 ژانویه 1999 هافمن به همراه وِین هاردینگ این نمونه را به هیأت مدیره AICPA[19] ارائه کرده و آنها را متقاعد کرد که XML در حرفه حسابداری حائز اهمیت می باشد . AICPA نیز خواستار طرح توجیهی برای گزارشات مالی مبتنی بر XML شد که این پروژه XFRML  نام گرفت . در آگوست 1999 ، دوازده شرکت به کمیته پشتیبانی از این طرح پیوستند . سرانجام اولین نشست کمیته پشتیبانی [20]XFRML در تاریخ 14 اکتبر 1999 صورت گرفت و در 6 آوریل 2000 نام سازمان از XFRML به XBRL تغییر کرد (شفاعی و کاظمی ، 1388،ص25)6.
در سال 2000 انجمن حسابداران آمریکا پیشنهاد کرد کمیته ای جهت نظارت بر بکارگیری استاندارد گزارشگری در شرکتها تشکیل گردد ، بر این اساس اطلاعات برخی از شرکتها بصورت نمونه در قالب XBRL تهیه شد تا قابلیت های آن مشخص شود . از دسامبر سال 2001 که زبان XBRL بصورت یک راهکار تازه پیشنهادی مطرح شد ، عملاً در امر گزارشگری مالی شرکتها مورد استفاده قرار گرفته است . پس از پذیرش اولیه XBRL ، تلاش زیادی برای ایجاد رده بندی های عمومی تری از اطلاعات مالی برای استفاده در محیط این ربان انجام شد تا اینکه در آوریل سال 2002 نخستین متن پیشنهادی برای استاندارد بین المللی حسابداری انتشار یافت . در دسامبر 2002 در بورس نیویورک 7 تصویب شد که از این زبان استاندارد برای انتشار اطلاعات معاملات و همچنین برای دریافت گزارشات شرکتها استفاده شود و انطباق با آن از سال 2005 الزامی شود . استفاده از این استاندارد در بورس نزدک8 نیز از سال 2004 بصورت رسمی آغاز گردید.

یک مؤسسه حسابرسی مستقل و با مهارت، قادر به شناخت ارائه نادرست، اقلام صورت های مالی مورد رسیدگی بوده و می تواند نسبت به ارائه صحیح آن بر صاحبکار خود تأثیرگذار باشد تا در نتیجه آن اطلاعات مالی با قابل اتکایی گزارش شود. رسیدن به این هدف مطلوب به خصوصیات مؤسسات حسابرسی کاملاً وابسته است و این خصوصیات مؤسسات حسابرسی می تواند به شکل مثبت یا منفی با کیفیت حسابرسی در ارتباط باشد تیت من و ترومن[1] (1989) حسابرس با کیفیت تر صحت اطلاعات ارائه شده را بهبود می بخشد و به سرمایه گذاران اجازه می دهد برآورد دقیق تری از ارزش شرکت بدست آورند (پورکریم، 1388،ص3)[2].
هدف کلی حسابرسان حفاظت ازمنافع سهامداران در مقابل تحریفات و اشتباهات با اهمیت موجود در صورت های مالی است. حسابرسان به منظور حفظ اعتبار حرفه، شهرت حرفه ای خود و اجتناب از دعاوی قضایی علیه خود به دنبال افزایش کیفیت حسابرسی هستند (تندلو و ون استرایلن، 2008، ص449)[3].
در این میان انگیزه های مدیران در جهت اعمال منافع شخصی خود در کیفیت سود، مانع از رسیدن حسابرسان به اهداف خود می شوند.یکی از اهداف اساسی وضع استانداردهای حسابداری این است که استفاده کنندگان بتوانند با اتکا بر صورت های مالی تصمیم های نسبتاً مربوط و صحیحی اتخاذ کنند، پس نیاز حرفه حسابداری به آن شیوه گزارشگری می باشد که منافع تمام استفاده کنندگان به صورتی مطلوب رعایت شود. اما همان طور که از تعریف مدیریت سود بر می آید، مدیران برای رسیدن به اهداف خاصی که منطقاً منافع عده ای خاص را تأمین می کند، سود را طوری گزارش می کنند که این با هدف تأمین منافع عمومی استفاده کنندگان مغایرت دارد. حسابرسان وظیفه

 دارند بر مطلوبیت صورت های مالی در چارچوب استانداردهای حسابداری صحه بگذارند، در حالی که استاندارد های حسابداری نیز در بعضی از موارد دست مدیران را برای انتخاب روش حسابداری باز می گذارد . در واقع مشکل از آنجا ناشی می شود که مدیریت سود در بعضی مواقع باعث گمراه کننده شدن صورت های مالی می شود، در حالی که صورت های مالی از نظر قرار گرفتن درچارچوب استانداردهای حسابداری مشکلی نداشته و حسابرسان از این نظر نمی توانند بر صورت های مالی اشکالی بگیرند. پس با توجه به این موضوع که سود یکی از مهمترین عوامل در تصمیم گیری ها می باشد، آگاهی استفاده کنندگان از قابل اتکا بودن سود می تواند آن ها را در اتخاذ تصمیم یاری دهد(مشایخی و صفری، 1385،ص 36)1.

جریان نقد آزاد معیاری برای اندازه گیری عملکرد شرکتهاست و وجه نقدی را نشان می دهد که شرکت پس از انجام مخارج لازم برای نگهداری یا توسعه دارییها ، در اختیار دارد. جریان نقد آزاد از حیث دارای اهمیّت است که به شرکت اجازه می دهد تا فرصتهایی را جستجو کند که ارزش سهامدار را افزایش می دهد.بدون در اختیار داشتن وجه نقد ، توسعه محصولات جدید ، انجام تحصیل های تجاری ، پرداخت سودهای نقدی به سهامداران و کاهش بدهی ها امکان پذیر نمی باشد.اما گاهی اوقات مدیران در وضعیت هایی قرار می گیرند که تصمیم هایشان به نفع سهامداران شرکت نبوده و باعث مخدوش شدن گزارش های مالی می شوند در واقع مدیریت سود زمانی رخ می دهد كه مدیران قضاوت خویش را در گزارش گری مالی و در نحوه ثبت وگزارش های مالی بصورتی وارد نمایند كه تغییر در محتوای گزارش های مالی، برخی از سهامداران را نسبت به عملكرد اقتصادی شركت گمراه نماید
در مقابل حسابرسان می­توانند با افزایش کیفیت حسابرسی، مدیریت سود صورت گرفته توسط مدیران را کشف کرده و مدیران را در اعمال مدیریت سود در تنگنا قرار دهند.با توجه به مطالب مطرح شده در بالا هدف اصلی ما در این پژوهش بررسی اثركیفیت حسابرسی بر ارتباط بین جریان وجوه نقد آزاد و مدیریت سود در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود که آیا بالا بودن کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می تواند رابطه بین جریان وجوه نقد آزاد و مدیریت سود را ضعیف کند یا خیر؟
2-1 )تاریخچه مطالعاتی

• دی آنجلو و نئو ،1993، در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که ، هنگامی که حسابرسان با کیفیت تر (کم کیفیت تر) انتخاب می شوند ، مدیران توانایی کمتری (بیشتری) برای دستکاری سود به منظور تحقق سود پیش بینی شده دارند. آنها با توجه به نتایج تحقیق خود استدلال می کنند که مدیران برای حداقل کردن تفاوت بین سود پیش بینی شده و سود گزارش شده انگیزه دارند و از اقلام تعهدی و سایر رویه های حسابداری احتیاطی برای دستکاری سود گزارش شده و در جهت کمینه کردن این تفاوت استفاده می کنند (پورکریم، 1388،ص 65)1.

درایران پژوهشی با این عنوان صورت نگرفته است ولی پژوهش هایی در مورد مدیریت سود و همچنین کیفیت حسابرسی به صورت جداگانه انجام شده است در این پژوهش نیز به لحاظ شناسایی معیارهای مناسب جهت بررسی مدیریت سود و همچنین شناسایی عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی پژوهش های ذیل مورد مطالعه قرار گرفته است :

• ویدا مجتهد زاده وپروین آقایی ،1383، در مقاله ” عوامل موثر بر کیفیت حسابرسیاز دیدگاه حسابرسان مستقل واستفاده کنندگان ” به بررسی عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی از دیدگاه حسابرسان مستقل و استفاده کنندکان پرداخته اند نتیجه این تحقیق، شناسایی 24 عامل موثر در کیفیت حسابرسی بوده است (مجتهدزاده وآقایی، 1383،ص 53)2.
• ایرج نوروش وهمکاران،1384، در مقاله” بررسی مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران” به بررسی مدیریت سود طی سالهای 1375تا1382 پرداخته است یافته های تحقیق نشان می دهد که شرکت های بزرگ در ایران نیز به مدیریت سود اقدام کرده اند و انگیزه اعمال مدیریت سود با افزایش بدهی همراه می باشد، مدیران این شرکت ها از اقلام تعهدی برای کمتر کردن مالیات شرکت هایشان استفاده می کنند و همچنین با بزرگتر شدن شرکت ها تمایل مدیران به مدیریت سود بیشتر می شود (نوروش وهمکاران، 1384،ص 165)3.

ایجاد­­ و توسعه روز افزون مؤسسات بزرگ تولیدی و بازرگانی از خصوصیات بارز عصر ما است. وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه رکن اصلی پاسخگویی وتصمیم گیری های اقتصادی آگاهانه است. صاحبان سرمایه، اعتبار دهندگان و سایر استفاده کنندگان برای تصمیم گیری در زمینه خرید، فروش و نگهداری سهام، اعطای وام و دیگر تصمیم های اقتصادی مهم به اطلاعات مالی مربوط و قابل فهم نیاز دارند. اطلاعات مالی و گزارشگری سالیانه یک واحد انتفاعی، جزء اساسی ترین اطلاعاتی هستند که شالوده بسیاری از تصمیم گیری های سرمایه گذاران و قضاوت های استفاده کنندگان را تشکیل می دهند. نقش اصلی گزارشگری مالی، انتقال اثربخش اطلاعات به افراد برون سازمانی به روشی معتبر و به موقع است، که این امر در سایه شفافیت گزارشگری و افشا با کیفیت اطلاعات مالی تحقق می یابد. مطالعات گذشته نشان می دهد شفافیت و کیفیت افشای اطلاعات مالی واحدهای اقتصادی ، تاثیرات مهمی بر استراتژی های سرمایه گذاران گذاشته است.
در این تحقیق ارتباط بین نسبت های فعالیت و میزان افشای اطلاعات در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس تهران بررسی می شود. در این فصل از تحقیق تلاش شده است که کلیات تحقیق شامل مسأله، هدف، فرضیه ها و روش تحقیق، جامعه آماری و واژگان کلیدی تحقیق ارایه گردد.
2-1 تاریخچه مطالعاتی
هر تحقیقگری باید پیش از اقدام به تحقیق از تلاش‌های علمی انجام شده در مورد موضوع تحقیق خود آگاهی کافی پیدا کند و از زمینه‌ها، روش‌ها، دیدگاه‌ها، و نتایج اقدامات انجام شده اطلاع داشته و از آن استفاده کند.
بر همین اساس بخش مذكور را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم نموده و پس از بررسی نمونه تحقیقهای انجام شده در داخل كشور به بررسی موضوعات مرتبط با تحقیق در خارج از كشور می پردازیم.
افزایش نیاز سرمایه گذاران به استفاده ی از گزارش های ارائه شده توسط شرکت ها باعث گردیده است که از دهه ی 1960 تاکنون تحقیق های زیادی پیرامون افشا و کیفیت گزارشگری انجام پذیرد که در ادامه به تحقیق های صورت گرفته ی داخلی و خارجی اشاره می شود .

 ناگفته نماند تحقیق های صورت گرفته در این مقوله پیرامون دو جنبه می باشد : تحقیق های تئوریک انجام شده توسط صاحب نظران حوزه ی تئوری افشا که فاقد شواهد تجربی می باشد و تحقیق های عملی انجام گرفته توسط محققین به استناد داده ها و شواهد تجربی شرکتها. در ابتدا به تحقیق های صورت گرفته در خارج از کشور پرداخته می شود؛ در این خصوص قابل ذکر است تحقیق های مزبور به ترتیب اهمیت و میزان مربوط بودن با موضوع تحقیق حاضر ارایه خواهد شد.

همانطوری که در بالا اشاره شد رفتار افشای اطلاعات حسابداری، حداقل از دهه 1960 میلادی مورد توجه محققان قرار گرفته است. از دیدگاه تحقیق حاضر، تحقیقات مربوط به افشا را می‌توان به دو گروه تقسیم كرد. گروه اول تحقیقات پرسش‌نامه‌ای است كه طی آن، محققان بدلیل فقدان شاخص‌های افشا در جامعه آماری خود، شاخص‌هایی را برای رتبه‌بندی موارد افشا، طراحی و آزمونهای آماری مربوط به رتبه‌بندی افشا را اجرا كرده‌اند. تحقیقات سرف (1961)[3]، سینگوی و دسای(1971) [4]، بازبی (1974) [5] نشان می‌دهد كه استفاده‌كنندگان صورتهای مالی برای موارد افشا، ارزشهای متفاوتی قائل هستند.
در گروه دوم از تحقیقات مزبور، برای اندازه‌گیری میزان اطلاعاتی كه افشای آنها در گزارشهای سالانه، اجباری یا اختیاری بوده و یا مجموع آنها، از نوعی شاخص استفاده شده است. تحقیقات كوك (1992) [6] و والاس و همكاران نمونه‌هایی از گروه دوم می‌باشند (ثقفی و رضا زاده، 1382، ص 24)5.
بیان مسأله تحقیق
در دهه‌های اخیر، كفایت افشاء و شفافیت گزارشگری تأثیرات مهمی بر استراتژیهای سرمایه‌گذاران داشته است. امروزه توسعه اقتصادی بر پایه دسترسی به منابع مالی برای سرمایه‌گذاران استوار است. افزایش روزافزون تحقیقات در این حوزه نشان می‌دهد كه كیفیت اطلاعات مالی شركتها جزو عوامل اساسی تأثیرگذار بر تصمیمات سرمایه‌گذاران می‌باشد. تصمیم سرمایه‌گذاران درخصوص سرمایه‌گذاری، به نوبه خود به وجود گزارشگری مالی مناسب بستگی دارد. گزارشگری مالی تخصیص منابع سرمایه در یك شركت تجاری و قابلیت سوددهی آن را افشاء می‌نماید، بنابراین افشای كامل اطلاعات مالی برای استفاده‌كنندگان از صورتهای مالی، امری ضروری بشمار می‌رود، ضمن آنكه عدم افشای كامل اطلاعات در گزارشهای مالی گمراهی استفاده‌كنندگان را در پی خواهد داشت. بدیهی است اصل افشاء بعنوان یكی از اصول حسابداری، كلیه واقعیتهای بااهمیت و مربوط در رابطه با رویدادها و فعالیتهای تجاری را بیان می‌نماید. افشای كافی، افشای مناسب و افشای كامل، اصطلاحاتی است كه در كتب و مقالات حسابداری و حسابرسی برای توصیف افشا مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما متداولترین نظریه درخصوص افشاء، افشای كافی می‌باشد كه حاكی از حداقل افشای مورد نیاز است. افشای مناسب بر برخورد یكسان با كلیه استفاده‌كنندگان بالقوه درخصوص افشای اطلاعات مالی دلالت می‌نماید. ارائه كلیه اطلاعات به گونه‌ای كه تصویر كاملی از فعالیتها و رویدادهای مالی واحد تجاری را بیان نماید حاكی از افشای كامل می‌باشد. اگرچه ضروری است صورتهای مالی بنحو كافی افشاء شود اما نباید حاوی اطلاعات بیش از حد و بی‌اهمیت باشد زیرا ممكن است توجه استفاده‌كنندگان صورتهای مالی به اطلاعات جزئی و كم‌اهمیت معطوف و درنتیجه رویدادها و عملیات بااهمیت نادیده گرفته شود(عالی ور، 1375،104)3.
اگرچه افشای كافی در گزارشهای سالانه نقش اساسی در تصمیم‌گیریهای صحیح و آگاهانه گروههای مختلف بخصوص سرمایه‌گذاران دارد. اما تحقیقات انجام شده در كشورهای مختلف بعضاً نشان داده است كه واحدهای اقتصادی بدون فشارهای دولت و الزامات قانونی و حرفه‌ای، تمایلی به افشای كافی اطلاعات مالی ندارند. در این راستا، قانون جدید بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1384 نیز با توجه بسیار به مباحث افشا کافی، شفافیت و اطلاع رسانی همراه بوده به گونه ای كه فصل پنجم این قانون مشتمل بر 6 ماده و دو تبصره به اطلاع رسانی در بازارهای اولیه و ثانویه اختصاص یافته است. لذا مساله اساسی این تحقیق، بررسی رابطه بین میزان افشاء در صورتهای مالی شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با نسبتهای متداول فعالیت (شاخصهای استفاده از داراییها) می‌باشد.
در این تحقیق، باتوجه به موضوع آن كه “بررسی رابطه نسبتهای فعالیت شركتها با سطح افشای اطلاعات در صورتهای مالی شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران” است سعی می‌شود تا رابطه بین میزان افشاء در گزارشگری مالی شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با متداولترین نسبتهای فعالیت (شاخصهای استفاده از داراییها) یعنی نسبت فروش به سرمایه در گردش، نسبت فروش به داراییهای ثابت ، نسبت فروش به كل داراییها و نسبت فروش به حقوق صاحبان سهام (ارزش ویژه) مورد بررسی قرار گیرد.

با توسعه نوآوری‌های جدید در رابطه با بهبود مداوم در سه دهه اخیر، نقش حسابداران از اندازه‌گیری و گزارشگری فعالیت‌های واحد تجاری به همكاری در علم مدیریت و بازاریابی، مالی و سایر حرفه‌هایی كه نوآوری‌های مدیریت مدرن را به كار می‌برند گسترش یافته است. برخی از نوآوری‌ها شامل هزینه‌یابی بر مبنای هدف، هزینه یابی بر مبنای فعالیت، مدیریت بر مبنای فعالیت، ارزیابی متوازن، ‌شش سیگما و تولید انبوه بر اساس سفارش مشتری است. شركت‌ها اكنون از عصر رقابت صنعتی به عصر رقابت اطلاعات گام نهاده اند. در عصر صنعتی، سیستم‌های مالی در شركت‌ها توسعه می‌یافت تا سرمایه مالی و فیزیكی به صورت كارا تخصیص یابد و تحت كنترل قرار گیرد. معیارهای مالی مانند سود عملیاتی و بازده سرمایه می‌توانند اثر بخشی و كارایی بخش‌های عملیاتی، كه از سرمایه مالی و فیزیكی برای خلق ارزش استفاده می‌كنند،‌را ارزیابی كنند. در عصر اطلاعات بسیاری از فرضیات اساسی عصر رقابت كنار گذاشته شده است. شركت‌ها دیگر نمی‌توانند تنها با استقرار تكنولوژی جدید مدیریت بهتر دارایی‌ها و بدهی‌های مالی، مزیت رقابتی بادوام به دست آورند. در عصر اطلاعات شركت‌ها چه تولیدی و چه خدماتی نیاز به توانایی‌های جدید برای موفقیت دارند. توانایی شركت در بهره برداری از دارایی‌های نامشهود بسیار مهمتر از مدیریت دارایی‌های مشهود و فیزیكی است. دارایی‌های نامشهود شركت‌ها را قادر می‌سازد تا ارتباط با مشتریان را توسعه داده و با ارائه مؤثر و كارای خدمات، وفاداری مشتریان موجود را حفظ كرده و مشتریان جدید جذب نمایند. و از جمله معیارهای غیر مالی كه در بسیاری از تحقیقات رابطه آن بر معیارهای مالی مورد بررسی قرار گرفته است، رضایتمندی مشتریان می‌باشد. در فصل اول پس از بیان مسأله تحقیق به اهمیت و ضرورت تحقیق اشاره شده و همچنین اهداف تحقیق را بیان می‌كنیم و چارچوب نظری تحقیق كه بیان اصلی طرح سؤال و موضوع تحقیق بوده است در این فصل آورده شده و در ادامه به مدل تبیینی و فرضیات تحقیق نیز اشاره گردیده است و در ادامه تاریخچه تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان این فصل متغیرهای عملیاتی تحقیق و تعاریف واژها و اصطلاحات آمده است.
2-1 بیان مساله تحقیق
اهمیت معیارهای غیر مالی بر سنجش عملكرد مالی شركت‌ها و واحدهای گوناگون شركت‌ها و تأثیر معیارهای غیر مالی بر معیارهای مالی و تحقیقاتی که در گذشته صورت پذیرفته است نشان دهنده شواهدی در رابطه با ارتباط رضایتمندی مشتریان و عملکرد های مالی آتی می باشد. چندین تحقیق و بررسی صورت پذیرفته که نشان دهنده ارتباط مثبت بین رضایتمندی مشتریان و عملکردهای مالی آتی بوده است. در حالی که دیگر تحقیقات و بررسی‌ها نشان دادند که تاثیر مالی رضایتمندی مشتریان در صنایع و شرکت‌ها متفاوت و مختلف است. با توجه به رقابت بوجود آمده در میان شرکت‌های بیمه در صورت عدم شناخت عوامل مؤثر بر درآمدها، گاه این شرکتها با کاهش در آمدها

 روبرو می شوند که بعضاً ممکن است کیان شرکت را به خطر بیندازد. چنانچه بیمه گر در ارزیابی عوامل ناموفق باشد، امکان از دست دادن درآمدهای فعلی و حتی درآمدهای آتی وجود دارد. از جمله این موارد اینکه شرکت‌های بیمه گر با از دست دادن قراردادها و بیمه شدگان فعلی خود مجبور به جبران ظرفیت خالی بوجود آمده می باشد، این موضوع به دو صورت بر درآمد این شرکت‌ها تاثیر می گذارد اول اینکه این شرکت‌ها مجبور می شوند جهت بدست آوردن بیمه شدگان جدید و درآمد‌های جدید درصدی از درآمد خود را بعنوان حق‌الزحمه نمایندگان بابت بازاریابی بپردازند. و دوم اینکه بعضاً جهت پوشش خلاء بوجود آمده مجبور به پذیرش قراردادهای بیمه ای جدید با درآمد کم و تعهدات زیاد می شوند. اما با عدم شناخت عوامل مؤثر گاهی این شرکت‌ها با شرایط خاصی روبرو می شوند که ممکن است کیان شرکت را به خطر بیندازد. از سویی دیگر در شرایط رقابتی بوجود آمده شرکت‌ها می توانند نسبت به جذب بیمه شدگان جدید اقدام نموده و موجب افزایش درآمد خویش و پیشرفت صنعت بیمه در کشور شوند که این امر با شناخت این عوامل میسر خواهد شد. در این تحقیق از منظر بیمه‌گزار و مشتری به آن نگاه می‌شود چرا که بیمه‌گزار یکی از عوامل مهمی است که جنبه‌های مختلف شرکت بیمه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به بیان دیگر بیمه‌گزار علت اصلی تشیکل و ادامه فعالیت یک شرکت بیمه می‌باشد. از اینرو توجه و شناخت نسبت به نیاز و خواسته‌های وی بسیار مهم و ضروی است. اینکه بیمه‌گزار چه جنبه‌هایی از خدمات و امکانات شرکت را مورد توجه قرار داده و بوسیله آنها شرکت را ارزیابی می‌کند؟ خواسته و توقعات وی چیست؟ آیا رضایتمندی بیمه‌گزار بر درآمد شركت بیمه مكمل مؤثر است؟ رضایت بیمه گزار تابع چه عوامل است؟ خدمات بیمه چگونه، کی و کجا بایستی ارائه شوند تا رضایت وی بدست آید؟ آیا شرکت‌های بیمه محصول بیمه ای مطلوب و مورد نظر بیمه گزار را ارائه داده اند؟ بیمه گر چگونه می تواند با برآورد کردن احتیاجات بیمه شده درآمدهای فعلی را حفظ کند؟ چگونه می تواند درصدد درآمدهای جدید باشد؟ بنابراین در این تحقیق ما بدنبال شناسایی رابطه متغیرهای رضایت بیمه گزار و درآمد شرکت بیمه خواهیم بود که تحت عنوان «تبیین رابطه رضایت بیمه‌گزاران و درآمد شرکت‌های بیمه مکمل درمان» مورد بحث قرار خواهد گرفت. در شرکت مورد بررسی از سال 1387تغییرات درآمد باعث بروز مسائلی در شرکت گردید که در سال 1388با توجه به کاهش چشمگیر درآمد این موضوع به تعدیلات نیرو و بازنگری در سیاست‌های مالی شرکت شد.

3-1 تاریخچه مطالعاتی
«كلارا اكسیالینگ چن» (2008) در مقاله خود با عنوان «كاركرد های درآمدی رضایتمندی سرمایه گذاران در شركت‌های بیمه درمان» به بررسی عوامل رضایتمندی سه گروه از سرمایه گذاران در شركت‌های بیمه درمان پرداخته است كه این سه گروه عبارت است از 1-بیمه‌گزارانی كه طرح‌های بیمه را برای كارمندان و كارگران خود خریداری می‌كنند 2-بیمارانی كه از طرح‌های بیمه ای استفاده می‌كنند 3. پزشكانی كه ارائه دهنده خدمات پزشكی می‌باشند .ایشان با استفاده از داده‌ها و اطلاعات بدست آمده در مورد رضایتمندی گروه‌های مختلف سرمایه گذار به این نتیجه رسیده است كه سنجش و اندازه گیری میزان رضایتمندی دارای چندین بعد است و درآمدها و عائدی‌های آتی هم در ارتباط مثبت با این رضایتمندی می‌باشد( اكسیالینگ چن،2008) [1].
نتایج پژوهش اندرسون و همكاران[2] در شركت‌های تولیدی و خدماتی نشان داد كه (1) در شركت‌های تولیدی رضایت مشتریان منجر به بهبود بهره وری می‌شود. (2) در شركت‌های خدماتی یك رابطه كاملا متقابل و مثبت بین رضایت مشتری وافزایش میزان فروش و بازده بالا دارد (آذر،‌1388، ص28)2.
«بنكر و ماشرولا» به بررسی نقش معیارهای غیر مالی بر عملكرد آتی فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شرایط رقابتی پرداختند. آنها در این تحقیق برای ارزیابی عملكرد هر فروشگاه از شاخص سود عملیاتی و درآمد استفاده نمودند. نتایج تحقیق نشان داد كه رابطه ای قوی و مثبت بین رضایت مشتریان و رضایت كاركنان با عملكرد هر فروشگاه وجود دارد، به طوری كه در صورت پایین بودن رضایت مشتریان و كاركنان احتمال بسته شدن فروشگاه در سطح بالایی قرار دارد (بنكر و ماشرولا،2007،ص763) 3.
«كپلن و نورتون[3]» با انجام یك پروژه تحقیقاتی در باره ارزیابی عملكرد در دوازده شركت كه یك سال به طول انجامید، “ارزیابی متوازن” را به عنوان مجموعه ای از معیارها، كه بررسی سریع ولی جامع واحد تجاری را برای مدیران ارشد امكان پذیر می‌كرد، برنامه‌ریزی و ایجاد كردند. آنها با بیان اینكه معیارهای حسابداری مالی سنتی مانند بازده سرمایه گذاری و سود هرسهم ممكن است درباره فعالیت‌های نوآور و بهبود مداوم، كه نیازهای محیط رقابت امروز است، سیگنال‌های گمراه كننده ای به آنها بدهند تكنیك ارزیابی متوازن را به عنوان معیار سنجش عملكرد معرفی كردند. ارزیابی متوازن شامل معیارهای مالی و عملیاتی است. معیارهای مالی، نتایج فعالیت‌هایی كه قبلاً انجام شده اند را نشان می‌دهند و معیارهای عملیاتی رضایت مشتری، فرآیندهای درون سازمانی و فعالیت های نوآوری و بهبود سازمان، عملكرد مالی آتی سازمان را در بر می‌گیرند (آذر، 1388،ص 26)2.
«حسن قائد امینی» در پایان نامه كارشناسی ارشد خود با موضوع (تبیین عوامل مؤثر بر رضایت بیمه‌گزار و افزایش فروش شركت‌های بیمه “با تأكید بر بیمه اموال” ) در سال 1377 عوامل مؤثر بر رضایت بیمه گزاران بیمه اموال در شهر تهران را مورد بررسی قرار داده است. ایشان در تحقیق خود به موضوعاتی از قبیل نیاز بیمه گزار و چگونگی و كیفیت خدمات درخواستی بیمه‌گزاران پرداخته است و در خصوص فاكتورهایی كه برای بیمه‌گزار ارزشمند است و موجبات رضایت ایشان را فراهم كرده و باعث افزایش فروش بیمه‌نامه اموال می‌شود تحقیق نموده و با نگاه بیمه گ‍زاران اموال به ارزیابی پرداخته است (قائد امینی، 1377)3.

ضرورت جهانی شدن بنگاه‌‌ها و جوامع واقعیتی پذیرفته شده و غیرقابل انکار است. در محیط تجارت کنونی بیش از هر دوره و زمان گذشته، تنها چیزی که ثابت مانده است همان پدیده تغییرات است. تغییرات سریع و عظیم دو دهه اخیر در تکنولوژی و افزایش نقش تکنولوژی اطلاعات و سیستم‌های کامپیوتری در اداره سازمان‌ها، نحوه مدیریت و رهبری سازمان‌ها را دگرگون نموده است و مدیریت و اداره کردن بنگاه‌های اقتصادی به روش‌های گذشته تقریباً غیرممکن شده است. امروزه یکی از مسائل و چالش‌های مدیران بنگاه‌های اقتصادی افزایش بهره‌وری و دستیابی به مزیت رقابتی به منظور ماندگاری پایدار در عرصه کسب و کار می‌باشد.

برای حصول اطمینان در احراز قابلیت رقابت و داشتن مزیت رقابتی پایدار در فضای کسب و کار و ایجاد یک بستر مناسب سازمانی، توسل به شعار و لفاظی نمی‌تواند کارساز باشد. مدیریت و فرآیندهای مرتبط با آن در تداوم فعالیت و ماندگاری بنگاه‌های اقتصادی در محیط رقابتی کسب و کار نقش پراهمیتی ایفاد می‌‌كند.

همزمان با رشد و توسعه تکنولوژی پیشرفته و پیچیدگی روزافزون فعالیت‌ها، درک این پیچیدگی‌‌ها و استفاده از این موقعیت برای سازمان‌ها اهمیت زیادی دارد. در چنین شرایطی مدیران با داشتن یک بینش وسیع و اتخاذ استراتژی‌های مناسب، تدابیر و مقدمات مورد نیاز را جهت استفاده از این فرصت‌‌ها فراهم کنند. علاوه بر رشد و تغییر سریع تکنولوژی، فضای تجاری کاملاً رقابتی که کیفیت بالا، خدمات عالی و قیمت‌های فروش معقول و پایین را طلب می‌‌كند، اهمیت مضاعفی در درک فرصت‌‌ها و بکارگیری روش‌های مناسب برای استفاده از این موقعیت‌‌ها فراهم می‌‌كند. در این میان بی شک حیات و بقاء سازمان‌ها مستلزم طراحی و بکارگیری سیستم‌های مناسب جهت مواجه شدن با این شرایط است. امروزه سازمان‌ها برای این‌كه بتوانند خود را با این تغییرات سریع تطبیق دهند، ویژگی‌های زیادی باید داشته باشند. مجموع این ویژگی‌ها در خصوصیات سازمان‌های در سطح جهانی لحاظ شده است. این دیدگاه بر سه پایه اساسی قرار دارد که عبارتند از:

1) سیستم تولید به‌موقع

2) کنترل کیفیت جامع

3) روش‌های محاسبه ارزش افزوده

یکی از این ویژگی‌های مهم و اساسی، که بدون شک ساز و کارهای آن تاثیر زیادی بر آینده سازمان و استفاده از موقعیت‌‌‌ها و شرایط رقابتی

 دارد، استفاده از روش‌های نوین محاسبه ارزش افزوده است. اهمیت توجه و بکارگیری این روش‌‌ها در این است که با تمسک به آن‌‌ها می‌توان ضمن فراهم کردن اطلاعات مناسب، به ارزش افزوده بالاتر و استفاده بهینه از منابع سازمانی دست یافت.

تحولات و چالش‌های جهانی، فناوری اطلاعات، پیچیدگی‌های فرآیند تولید و لزوم پاسخ به تغییرات سریع تکنولوژی باعث دگرگون شدن روش‌های محاسبه ارزش افزوده شده است، به‌طوری که خیلی از روش‌های این دیدگاه متاثر از همین چالش‌‌ها است. بدیهی است بکارگیری روش‌های سنتی حسابداری مدیریت پاسخگوی نیازهای متنوع امروزی نمی‌باشد، بنابراین لزوم طراحی و بکارگیری روش‌های نوین که متاثر از تغییرات و ساز و کارهای دنیای رقابت و پرچالش امروز باشد، یکی از ضروریات سازمان‌های موجود است. بسیاری از رویکرد‌‌ها و تکنیک‌های حسابداری مدیریت بر مبنای مفهوم ارزش آفرینی بوجود آمده‌اند. این تکنیک‌ها با محور قرار دادن، مفهوم ارزش و ارزش آفرینی به بنگاه‌های اقتصادی کمک نموده که در شرایط جدید رقابتی بتواند استراتژی‌های مناسب را برای رقابت و بقا اتخاذ نماید. یکی از این روش‌‌ها که امروزه بخاطر قابلیت‌‌‌ها و توانایی‌های آن استفاده گسترده‌ای پیدا کرده است. سیستم «هزینه بر مبنای فعالیت»[1] یا اصطلاحاً سیستم “ABC” است.

سیستم ABC یکی از سیستم‌های نوین هزینه‌یابی محصولات و خدمات است که می‌تواند همراه با سیستم هزینه‌یابی مرحله‌ای و سفارش کار جهت تهیه اطلاعات دقیق تر در خصوص هزینه‌ها و تصمیم‌گیری‌‌ها بکار رود. این سیستم با بکارگیری روش‌های مناسب اثرات حاصل از تغییرات تکنولوژی، پیچیدگی و ویژگی‌های خاص هر محصول را در محاسبه هزینه‌ها منظور می‌‌كند. برتری این سیستم نسبت به سایر سیستم‌های هزینه‌یابی، توانایی شناسایی دقیق هزینه‌ها و ارائه اطلاعات غیرمالی جهت بهبود عملکرد‌‌ها و فعالیت‌ها است. این توانایی‌‌ها باعث شده است که امروزه کاربردهای گوناگون آن در سیستم‌های تولیدی و خدماتی روز به روز افزایش یابد.

   موضوع و اهداف تحقیق

موضوع این پایان نامه بکارگیری سیستم «هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت» در صنعت كشتی‌سازی می‌باشد. این تحقیق در کارخانه كشتی‌سازی صدرا امید چابهار انجام خواهد شد. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل سیستم فعلی بهای تمام شده این کارخانه، سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) طراحی و ارائه می‌گردد که در آن فعالیت‌های اصلی و دارای ارزش افزوده در صنعت كشتی‌سازی شناسایی و با تعیین مبنای مناسب تسهیم هزینه‌ها، بهای تمام شده هر فعالیت محاسبه خواهد گردید.

اهداف این تحقیق عبارتند از:

• بررسی و تجزیه و تحلیل سیستم هزینه‌یابی فعلی در کارخانه كشتی‌سازی صدرا امید چابهار
• بررسی و تجزیه و تحلیل فرآیند فعالیت‌های صنعت كشتی‌سازی
• طراحی و ارائه سیستم جدید هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) جهت محاسبه صحیح بهای تمام شده محصولات
• مقایسه سیستم جدید بهای تمام شده با سیستم فعلی بهای تمام شده
• استفاده از اطلاعات بدست آمده در راستای استفاده بهینه از منابع سازمان، ماشین آلات، تجهیزات و نیروهای انسانی
• برون سپاری فعالیت‌هایی که هزینه آن با توجه به اطلاعات بدست آمده برای کارخانه بالا می‌باشد.
• استفاده از اطلاعات بدست آمده برای قیمت گذاری مناسب محصولات برای فروش
• استفاده از سیستم (ABC) برای شناسایی و حذف فعالیت‌هایی که دارای ارزش افزوده نمی‌باشد.

  روش تحقیق

از آنجا که موضوع پایان نامه مربوط به «تحقیقات کاربردی»[2] یا «تحقیقات اقدامی»[3] می‌باشد، جهت بکارگیری مفاهیم نظری سیستم پیشنهادی، نیاز به بررسی آن در یک «مطالعه موردی»[4] می‌باشد. به همین منظور «شرکت كشتی‌سازی صدرا امید چابهار» به عنوان محل مورد مطالعه انتخاب گردیده است.

در این راستا ابتدا سیستم فعلی هزینه‌یابی شرکت صدرا امید چابهار مورد بررسی قرار خواهد گرفت با توجه به این‌كه کارآیی سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) بستگی به نوع عملکرد، موقعیت جغرافیایی و عوامل فرهنگی و اجتماعی دارد نسبت به بررسی و سنجش سازه‌های مؤثر در افزایش کارآیی عملکرد این سیستم اقدام خواهد گردید و پس از حصول اطمینان نسبت به کارآیی موضوع پیشنهادی نسبت به طراحی سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) برای محل مورد مطالعه اقدام خواهد گردید. در این سیستم جدید برای محاسبه هزینه‌های بهای تمام شده ابتدا فعالیت‌های مراکز خدماتی و تولیدی شناسایی و تعریف می‌شوند. جهت شناسایی و تعریف فعالیت‌ها از روش‌های مشاهده و مصاحبه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردیده است. به همین منظور تلاش گردیده است با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و نیز مشاهده و بررسی فرآیندهای تولید در کارخانه‌های کشتی‌سازی (Shipyard)، فعالیت‌های اساسی این صنعت مورد شناسایی قرار خواهد گرفت.

به کمک مصاحبه با افراد با تجربه و مشاهده کارهای در حال انجام نسبت به طراحی و تهیه جدول فعالیت‌ها اقدام خواهد گردید و سپس هزینه کلیه فعالیت‌ها در مراکز خدماتی و تولیدی محاسبه می‌شود. با انجام این کار منابع سازمان که صرف انجام فعالیت‌ها می‌گردند نیز شناسایی خواهد شد.

در ادامه، ضمن بررسی چارت سازمانی ایجاد شده در سازمان، مراکز فعالیت تشخیص داده شده و دفاتر کل حسابداری براساس فعالیت‌های مشخص شده نوشته می‌شود. شناسایی و تشخیص فعالیت‌ها بر مبنای بررسی و تجزیه فعالیت‌ها و میزان «ارزش افزوده»[5] آن‌‌ها صورت می‌پذیرد. در سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC)، فعالیت‌های دارای ارزش فعالیت‌هایی هستند که برای مشتریان ایجاد رضایت می­نماید و یا برای انجام کارهای مراکز فعالیت سایر قسمت‌‌‌ها ضروری بوده و از انجام آن فعالیت و نتایج آن استفاده می‌كنند.