وبلاگ

مختصری از زندگینامه  رابرت كی. مرتون به قلم خودش:
تشخیصِ معلمان اصلی ام كه در دورۀ تحصیل بیشترِ آموزشهایم را دور و نزدیک از آنها گرفته ام كار بسیار ساده ای است.

آنها عبارتند از پیتریم سوروكین كه مرا به اندیشه اجتماعی اروپائی سوق داد و برخلاف برخی از دانشجویان آن زمان هرگز رابطه ام را با او قطع نكردم، هر چند از جهت گیری های تحقیقی اش كه در اواخر دهه 1930 آغاز كرده بود ، نمی توانستم پیروی كنم. تالكت پارسونز كه در آن زمان جوان و سرگرم پرداختن به افكاری بود كه در اثرِ پر تكلفِ ساختارِ كنشِ اجتماعی به نتیجه رسیده بود . ال. ژ. هندرسون ، بیوشیمیست و گهگاه جامعه شناس كه درباره بررسی منضبطانه آنچه كه نخستین بار به عنوان یك فكر جالب برایم مطرح شده بود ، چیزهائی را به من آموخت . تاریخنگارِ اقتصادی ای. اف. گی. كه درباره بررسی عملكردهای تحول اقتصادی از روی منابع آرشیوی آموزش هائی به من داد و درست به دنبال آنها جورج سارتون ، رییس گروه تاریخ علم در آن زمان كه به من اجازه داد تحت راهنمائیش چندین سال پی در پی در كارگاه معروفش (اگر نگوئیم مقدس ) در كتابخانه ویدنر هارواد كار كنم.گذشته از این معلمانی كه مستقیما از آنها

 درس گرفتم ، از دو جامعه شناس دیگر نیز بسیار یاد گرفتم. امیل دوركیم و از همه بیشتر گئورك زیمل كه از طریق آثار نیرومندی كه از خود به جا گذاشتند به من آموزش دادند و نیز از گیلبرت مری كه از نظر جامعۀ جامعه شناختی انساندوست حساسی بود.در دوره بعدی زندگیم از همه بیشتر از همكارم پاول اف لازارسفلد یاد گرفتم كه شاید خود نداند كه طی همكاریها و مباحثات بیشماری كه در مدت بیش از سی سال با او داشتم چقدر به من آموخت.

وقتی به كارهائی كه سالها به آن اشتغال داشته ام باز می نگرم الگوئی را در آن می یابم كه پیش از این تصورش را نمی كردم . زیرا تقریباً از همان آغاز كارم بعد از سالهای شاگردی در دوره كارشناسی ارشد تصمیم گرفته بودم كه علایق فكری ام را حین شكل گرفتن آنها دنبال كنم و یك طرح عمرانه از پیش تعیین شده ای را در پیش نگیرم. من بیشتر رویۀ استادِ دور از دسترسم دوركیم را اتخاذ كردم ، تا رویه استاد در دسترسم سارتون . دوركیم موضوع های تحقیقش را بارها تغییر داده بود . او با بررسی تقسیمِ كارِ اجتماعی آغاز كرد و طی آن روشهای تحقیقِ جامعه شناختی را آزمود و در پی آن به موضوعهای ظاهراً بی ارتباط خودكشی، دین ، آموزش اخلاقی و سوسیالیسم روی آورد در همین حال یك نوع جهت گیری نظری را پروراند كه به نظر او می توانست از طریق بررسی جنبه های گوناگون زندگی اجتماعی به گونه موثری تحول یابد . ولی سارتون درست راه دیگری را در پیش گرفته بود. در نخستین سالهای پژوهشی اش روی یك برنامه تحقیقاتی در تاریخ علم كار كرده بود كه بعدها در اثرِ عظیمِ پنج جلدی اش به نام درآمدی به تاریخ علم (كه آن را تا سده چهاردهم دنبال كرد) به نتیجه رسید.