وبلاگ

1-1- دورنمای تحقیق
آب به عنوان اساسی ترین ماده برای تشکیل حیات و ادامه چرخه زندگی موجودات زنده، از ابتدای پیدایش انسان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده است. چنانچه اولین تمدن های بشری در کنار آب شیرین رودخانه شکل گرفته است. اهمیت وجود آب برای ادامه زندگی و به دست آوردن مواد غذایی دامی و کشاورزی با کمک آن از یک سو و در دسترس نبودن آب شیرین در تمام مناطق کره زمین از سوی دیگر باعث گردید تا انسان در طول دوران حیات خود به فکر راهی برای انتقال و مهار و ذخیره آب بیفتد.
اصلی ترین روش برای مهار و ذخیره آب جاری رودخانه ها، استفاده و ساخت سدها و بندها بر روی آنها می باشد که در طول تاریخ به شکل ها و با روش های مختلفی ساخته و مورد استفاده قرار گرفته اند. آب موجود در مخزن سدها به علت داشتن پتانسیل بالا همواره به دنبال راهی برای فرار و حرکت به سمت پایین دست سد می باشد و به همین دلیل در توده متخلخل خاک بدنه و پی سدها نفوذ کرده و به سمت پایین دست جریان می یابد. از این رو یکی از عواملی که همواره موجودیت سدها و یا قابلیت اصلی آنها که همان حفظ مقادیر زیاد آب در پشت سد می باشد را مورد تهدید قرار می دهد، پدیده نشت و یا تراوش از بدنه و پی آنها می باشد. این پدیده در تمامی سدهای خاکی و پی سدهای بتنی در مقادیر و اندازه های متفاوت وجود دارد، هدف از تحلیل و بررسی عملکرد این پدیده کنترل و مدیریت آن می باشد تا از بروز خسارات غیرقابل جبران به سدها جلوگیری به عمل آید.
پدیده تراوش که یکی از اصلی ترین عوامل خرابی سدها تا چند دهه قبل بود در ابتدا به وسیله روابط تجربی و تحلیلی و یا ساخت مدل هایی

 در ابعاد کوچکتر از اندازه طبیعی مورد بررسی و اندازه گیری قرار می گرفت، که این روش ها علاوه بر داشتن مشکلات ناشی از عدم تطابق کامل با نمونه اصلی در اکثر موارد دارای هزینه های بالای اجرایی بودند. اما پس از ظهور کامپیوترهای با قدرت محاسباتی بالا و در راستای آن معرفی روش های حل عددی معادلات دیفرانسیل که وابسته به استفاده از این ماشین های محاسباتی می باشند، این پدیده نیز همانند دیگر پدیده های علمی به وسیله روش های مختلف عددی مورد تحلیل و بررسی محققین بسیاری قرار گرفت. روش های مورد استفاده در حل عددی معادلات به لحاظ روش حل معادلات و نوع شبکه بندی محیط مورد بررسی، قابل تقسیم بندی می باشند. اصلی ترین روش های عددی مورد استفاده روش های تفاضل محدود، المان محدود و حجم محدود می باشند که هرکدام دارای قابلیت ها و معایبی می باشند.

2-1- اهداف تحقیق
خسارات ناشی از پدیده تراوش در دهه های گذشته به حدی بوده است که عملا، ساخت سدها بدون در نظر گرفتن این پدیده در آنها را به امری غیر مهندسی و غیر قابل قبول تبدیل نموده است زیرا بسیاری از سدها در اثر این پدیده و یا پدیده های مرتبط با آن مانند پدیده بالا زدگی، فشار برکنش و… دچار خسارات غیر قابل جبران به خود و خسارات جانی و مالی فراوان به انسان ها گردیده اند. با توجه به اهمیت مسئله، لزوم شناخت چگونگی عملکرد آن، برآورد محل و مقدار آن و متعاقبا راه های کنترل، ممانعت و مدیریت آن یکی از مهمترین پارامترها در طراحی این سازه های بزرگ، استراتژیک، پر هزینه و حیاتی می باشد.
با اینکه در دهه های گذشته روش های مختلف تجربی، تحلیلی و عددی برای محاسبه مقدار دقیق این پدیده مورد استفاده قرار گرفته است، ولی تمامی روش های یاد شده از معایب و مزایایی برخوردار می باشند. در این تحقیق از تلفیق یک روش عددی مبتنی بر روش حجم محدود که در مدلسازی جریان سیالات بسیار مناسب و کاربردی می باشد، به همراه استفاده از روش شبکه بندی محیطی ورنوی که در مسائل با هندسه پیچیده و نامنظم بسیار تطبیق پذیر و کاربردی می باشد، استفاده گردیده است تا به کمک آنها بتوان پدیده مورد بررسی را به نحوی دقیق تر، با سرعت زمانی بالاتر و روشی قابل تطبیق تر با شرایط نمونه اصلی طرح مورد ارزیابی قرار گیرد.
از طرفی ارائه روش حلی جدید در مهندسی عمران که در آن از تلفیق دو روش حجم محدود و شبکه بندی ورنوی برای شبیه سازی جریان سیال استفاده شده است، روزنه ای کوچک ولی کاربردی را برای کارهای عددی آتی در این رشته و به خصوص در رشته هیدرولیک و مهندسی آب به وجود می آورد، و امید است مورد استفاده و مفید فایده محققین بعدی که به روش های عددی علاقه مند می باشد قرار گیرد.

در مسائل تصمیم گیری به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر می توان مسئله را به صورت یك مدل ریاضی تبدیل نمود و از روش های بهینه سازی موجود بهره جست. تبدیل یك مسئله تصمیم گیری به یك مدل ریاضی، مدل سازی نامیده می شود. به طور كلی مدل سازی سیستم ها به دو منظور شبیه سازی و بهینه سازی انجام می گیرد.
مدل های بهینه سازی كه مبتنی بر الگوریتم های ریاضی ای هستند كه قادر به تعیین بهترین و بهینه ترین راه حل برای مسائل می باشند. و

 این راه حل ها از دقت بالایی برخوردار بوده و باعث افزایش منافع می شوند. این مدل ها می توانند خطی یا غیر خطی باشند. در حالیكه مدل های شبیه سازی به پیش بینی عملكرد سیستم با توجه به مقادیر متغیرهای داده شده توسط كاربر محدود است، مدل های بهینه سازی به صورت خودكار به جستجوی یك گروه بهینه از بین مقادیر متغیرهای تصمیم می پردازند.

الگوریتم ژنتیك یكی از روشهای جدید بهینه سازی است كه بیشتر برای بهینه سازی مسائل بسیار پیچیده و غیر خطی به كار می رود. اساس این روش بر مبنای فرایند تكامل است.
در واقع اساس این روش بر پایه اصل “سیر تكاملی جانداران در طبیعت”یا “انتخاب طبیعت” است.
در همه مسائل، الگوریتم ژنتیك به وسیله تابع هدف خود كه از نوع ماكزیمم است، نقطه بهینه را در مسئله میابد.
الگوریتم های ژنتیك تفاوت بسیار زیادی با روش های بهینه سازی قدیمی دارند. در این الگوریتم باید فضای طراحی به فضای ژنتیك تبدیل شود. بنابراین الگوریتم های ژنتیك با یك سری متغیرهای كدشده كار می كنند. مزیت كار با متغیرهای كدشده در این است كه اصولاً كدها قابلیت تبدیل فضای پیوسته به فضای گسسته را دارند. یكی از تفاوت های اصلی این روش با روش های قدیمی بهینه سازی در این است كه الگوریتم ژنتیك با جمعیت یا مجموعه ای از نقاط در یك لحظه خاص كار می كند.
روش الگوریتم ژنتیك ضمن آن كه هزینه نسبتاً زیادی در مقایسه با سایر روش های بهینه سازی دارد، در پروژه های چند منظوره و پیچیده كاربرد داشته و نسبتا سریع به جواب می رسد.

تولد واقعی هوش مصنوعی در اوایل قرن بیستم اتفاق افتاده است و روشهای مختلفی از آن زمان تا کنون، برای مدلسازی، شبیه سازی و بهینه سازی ابداع شده اند. بسیاری از این رو ش ها، از طبیعت الهام گرفته شده و برخی از آنها، مانند منطق فازی، بر اساس فلسفه طراحی شده اند. دسته بندی های مختلفی را برای این روشها میتوان در نظر گرفت. برای مثال، روش شبکه عصبی و سیستم فازی، برای مدلسازی و شبیه سازی به کار میروند، در حالی که روش هایی مانند الگوریتم ژنتیک و الگوریتم مورچگان، برای جستجو و بهینه سازی یک مسئله به کار میروند و نمیتوان کار مدلسازی را با این الگوریتم ها، انجام داد.
دسته بندی دیگر، مربوط به نوع مکانیزمی است که در روش ها اتفاق می افتد. برای مثال، الگوریتم ژنتیک بر اساس روشهای تکاملی

 ساخته شده است و الگوریتم مورچگان، زنبور عسل و پرندگان، بر اساس رفتار جمعی موجودات زنده و الهام گرفته از طبیعت هستند. اما در مجموع، کلیه این روشها، الگوریتمهای فرا ابتکاری بوده و برای بهینه سازی مسائل مختلف کاربرد دارند.

فصل اول: کلیات
2-1- تعریف مسئله
توسعه حمل و نقل همگانی به عنوان یکی از شیوه های کاهش عوارض منفی حمل و نقل در شهرها، مورد توجه اکثر کشورها (چه پیشرفته و چه در حال توسعه) است. هر چه سهم حمل و نقل همگانی در جذب سفرهای شهروندان بالاتر باشد، منافع اقتصادی و زیست محیط ی بیشتری عاید شهر میگردد. سیستم اتوبوسرانی بهعنوان معمولترین و جا افتاده ترین سیستم حمل و نقل همگانی در شهرها این ویژگی و مزیت را دارد که در عین ارزان بودن و سهولت در اجرا، توان جابه جایی حجم قابل توجهی از شهروندان در اکثر نقاط و معابر شهری را دارد. بیشک طراحی مناسب شبکه اتوبوسرانی (شامل مسیر خطوط، موقعیت ایستگاه ها و پایانه ها، تعداد ناوگان و…) کمک شایانی به افزایش مطلوبیت این سیستم نموده و سبب افزایش سهم اتوبوس در سفرهای شهروندان میشود.
برای طراحی بهینه شبکه اتوبوسرانی، روشها و الگوریتمهای متعددی مانند شبکه های عصبی، مورچگان، ژنتیک، جستجوی منع و تبرید ارائه شده است که همگی از زیرمجموعه های روشهای هیوریستیک و متاهیوریستیک هستند. در این روشها با توجه به حجم وسیع اطلاعات ورودی به شبکه، برای یافتن جواب اصلی با انجام الگوریتم مورد نظر به پاسخهای زیر بهینه مسئله بسنده می شود که مطالعات قبلی نشان داده که این پاسخها تا حد بسیار خوبی قابل اعتماد هستند. در اکثر این الگوریتمها، تابع هدفی تعریف میشود که سعی در کمینه یا بیشینه کردن یک پارامتر دارند. به عنوان مثال برای طراحی بهینه شبکه اتوبوسرانی میتوان از معیارهایی همچون بیشینه کردن سهم حمل و نقل همگانی، کمینه کردن همپوشانی خطوط اتوبوس و… استفاده نمود.
3-1- ضرورت انجام تحقیق
با توجه به اینکه الگوریتم های متاهیوریستیک، در حال توسعه یافتن در حل مسائل مختلف هستند، لازم است که مقایسه ای بین این الگوریتمها انجام شده و کارآیی آنها مشخص گردد که کدام یک از این الگوریتمها، پاسخ بهینه تری را در حل یک مسئله ارائه می دهند. بنابراین در این رساله، سعی بر آن است که نتایج حاصل از طراحی بهینه شبکه اتوبوسرانی به وسیله دو الگوریتم ژنتیک و مورچگان با یکدیگر مقایسه گردد.

کتاب «اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی سعید»(1366) به مجالس ابوسعید ابی الخیر و مباحثی که در این مجالس مطرح می شده است و نحوه سخن گفتن وی و استفاده از آیات و احادیث و اشعار و… اشاره اجمالی کرده است. مرحوم دامادی، در کتاب «ابوسعیدنامه» (1367) در مورد آداب خانقاه ابوسعید و به کار بردن اشعار در مجالس و لحن سخن وی به طور مختصر سخن گفته و پورجوادی، در مقاله ای تحت عنوان «لطائف قرآنی در مجالس سیف الدین باخرزی» (1380) اشاره کوتاهی به مجلس و مجلس گویی صوفیان کرده اند و چند کتاب در مورد مجالس صوفیه نام برده است، ولی هیچ کدام از این منابع به صورت کامل به این موضوع نپرداخته و تاکنون تحلیل کتابهای مجالس صوفیه و بررسی کیفیت برگزاری این مجالس انجام نگرفته است.

ج) کلمات کلیدی (فارسی و انگلیسی)

نثر فارسی، مجلس گویی، ابوسعید ابی الخیر، مولوی، تصوّف.

Persian prose, Preaching, Abu- Sae¢ed-e Abi- al – Khari, Mowlavi, Mysticism.

د) سؤالات پژوهشی

1) مجلس چیست و کیفیت برگزاری مجالس وعظ و گفتگوی صوفیان چگونه بوده است؟

2) زبان خطابه در مجالس صوفیان چه ویژگی هایی داشته است؟

3) چه مباحثی در مجالس صوفیه مطرح و بیان می شده است؟

هـ) روش تحقیق

این تحقیق از نوع بنیادی است و بررسی آن به روش توصیفی- تحلیلی و با شیوه کتابخانه ای انجام می گیرد. برای این منظور ابتدا با عنایت به کتابهای«اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی سعید»، «حالات و سخنان ابوسعید ابی الخیر»، «مجالس سبعه مولانا» و «مناقب العارفین» موضوع مورد نظر بررسی می گردد، سپس با مطالعه کامل منابع مذکور موارد لازم استخراج و آنگاه با دسته بندی این موارد به تحلیل مباحث پرداخته می شود.

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

در آغاز كلمه نبود. انسان بود و اشیای پیرامونش. و انسان خواست كه بشناسد. و برای شناختن نیاز به كلمه داشت؛ به اسم. تا پیش از شناختن اشیا، پیش از ترسیم صور اشیا در ذهن اسم اشیا را بداند. و انسان اسم گذاشت بر اشیا.(1)

اسامی آن چه پیرامون انسان است – و البته آن چه در ذهن و فكر و روح اوست-، ‌كوشش اوست برای شناختن. این اسم‌ها و كلمات، علامات و نشانه‌هایی هستند كه به معانی معینی دلالت می‌كنند و واضع آن‌ها انسان است. انسان بر حسب قرارداد و به دل خواه خود،‌ در ابتدا بر اشیای پیرامونش اسم گذاشت و این نشانه‌های وضعی/ قراردادی شدند نام‌های واقعی اشیا. «نشانه‌ها وسایلی مقتصدانه هستند برای بیان معنایی كه یا حاضر است و یا قابل وارسی.»(2) انسان وقتی شیئی را دید، تعریفی از آن شیء بر حسب صورت ظاهر،‌ هویت و كاركرد آن – و اگر آن شیء مفهومی ذهنی یا عقلی بود، تعریفی حاصل از ادراك آن – در ذهنش نقش بست و به منظور آن كه از آن پس برای نامیدن آن شیء همه‌ی معنایی را كه در ذهنش دارد،‌ با تمام حدود و ثغور آن به زبان نیاورد، به نام‌گذاری آن پرداخت. و از این رو است كه نشانه‌ها «همه وسایلی مقتصدانه» هستند «برای بیان تعریفی طولانی» و «موجب صرفه‌جویی در اعمال ذهنی».(3)

نام اشیا را –از آن رو كه به معنایی دلالت می‌كنند – دال، و معنای نهفته در آن را – كه همان صورت ظاهر اشیا و مجموعه‌ی ویژگی‌های آن‌هاست- مدلول می‌خوانیم. بنا بر تعریفی كه از نام‌ها و نشانه‌ها ذكر شد، دلالت این نشانه‌ها بر معنا دلالتی وضعی و قراردادی است؛ نه مبتنی بر شباهت واقعی میان دال و مدلول. هم چنین‌اند علامت‌های اختصاری یا نشانه‌هایی نظیر علامات راهنمایی و رانندگی.

با وجود قراردادی بودن رابطه‌ی میان دال و مدلول در نشانه‌ها و از آن جهت كه اشیا پیش از وضع این نام‌ها اسم دیگری (در ذهن انسان) نداشتند،‌ مدلول این گونه اسم‌ها معنای حقیقی آن‌ها محسوب است و انسان به محض شنیدن یا خواندن این اسامی، صور این اشیا را با همه‌ی خصوصیات ظاهری و باطنی كه از آن‌ها می‌داند، به ذهن می‌آورد؛ بدون آن كه ذهن در این فرایند شناختن دچار تكلف و زحمت شود. چرا كه اسم‌ها در حكم علامت‌هایی هستند كه پس از وضع معنایی ثابت، معین و همه فهم دارند.

اما این اولین و ابتدایی‌ترین كوشش انسان است برای نهان كردن معنا در پوشش لفظ و نشانه. كوششی كه به جز صرفه‌جویی و اقتصاد در اعمال ذهنی و زبانی و سهولت در ایجاد ارتباط با دیگران انگیزه‌ی دیگری مسبب آن نیست. در عین حال این نشانه‌ها در حكم آینه‌هایی

 هستند كه معنای مورد نظر را به روشنی و وضوح باز می‌تابانند و این معنا «واقعیتی است حاضر و موجود، یا واقعیتی كه می‌تواند حضور داشته باشد.(4)»

پوشیدگی و عدم صراحت شیوه‌ها،‌ دلایل و انگیزه‌های دیگری نیز دارد و منجر به آفرینش شگردها و انواعی چون استعاره، تمثیل، نماد و رمز می‌شود؛ اصطلاحاتی كه هر یك ، روشی است برای بیان مقصود و با وجود گونه‌گونی و بعضاً داشتن وجه تمایز با انواع دیگر، گاه به اشتباه به جای یك دیگر به كار می‌روند. در ادامه به بحث و بررسی پیرامون این اصطلاحات، تعریف هر یك،‌ درجات پوشیدگی معنا در هر كدام، نوع رابطه‌ی دال و مدلول در هر یك و علل و انگیزه‌های به كار بردن آن‌ها پرداخته خواهد شد و البته نانوشته پیداست كه مقصود از این تطویل كلام چیزی نیست جز به دست دادن تعریفی نسبتاً جامع و مانع از «تمثیل» و «بیان تمثیلی» كه موضوع اصلی این رساله است.

فصل اول: تمثیل

1- تمثیل در حوزه‌ی بلاغت

تمثیل در لغت به معنای « مثال آوردن، تشبیه كردن،‌ مانند كردن، صورت چیزی را مصور كردن، داستانی یا حدیثی را به عنوان مثال بیان كردن و داستان آوردن»(1) است. با توجه به ریشه‌ی لغوی كلمه‌ی‌ تمثیل – كه شباهت و همانندی را می‌رساند-و نیز با ی مختصر بر معانی‌ای كه ذكر شد، حوزه‌ی كاربرد این كلمه مشخص می‌شود. كاربرد فراوان و بسامد زیاد این اصطلاح در حوزه‌ی دانش بلاغت ما را بر آن می‌دارد كه ابتدا در میان تعدادی از آثار بلاغی به جست‌وجوی ردپای این اصطلاح بپردازیم و نظر چند تن از صاحب نظران علم بلاغت را در این باره گرد آوریم.

عده‌ای تحت تأثیر معنای لغوی این اصطلاح،‌ آن را از جنس تشبیه یا حتی برابر با آن می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را از خانواده‌ی استعاره و هم نوع آن می‌شناسند. سكاكی از جمله كسانی است كه تمثیل را نوع خاصی از تشبیه می‌دانند و برای آن ویژگی‌هایی را برمی‌شمارند. او معتقد است تمثیل تشبیهی است كه در آن «وجه شبه صفتی غیرحقیقی باشد و از امور مختلف انتزاع شده باشد.»(2) عبدالقاهر جرجانی تشبیه را به دو قسم دسته‌‌بندی می‌كند: یكی تشبیهی كه آنقدر روشن و واضح است كه نیاز به تأویل و توضیح ندارد. دیگر تشبیهی كه برای یافتن وجه شبه آن، نیاز به توضیح و تأویل باشد. او تشبیه نوع دوم را تمثیل می‌نامد و می‌نویسد: «تمثیل در اصل باید تصویر و تمثیل گردد و آن عبارت است از تشبیه منتزع از اموری چند و چیزی است كه جز از رهگذر یك یا چند جمله حاصل نمی‌شود.»(3) آن گاه نتیجه می‌گیرد كه «تشبیه، عام و تمثیل، اخص از آن است. پس هر تمثیلی تشبیه است و هر تشبیهی تمثیل نیست.»(4)

انتزاع وجه شبه از دو یا چند چیز،‌ مشخصه‌ای است كه در تعریف سكاكی و جرجانی از تمثیل آمده است. ضمناً هر دو معتقدند كه تمثیل،‌ زیرمجموعه‌ی تشبیه است؛ پس وجود شبه و مشبه‌به در ظاهر كلام ضروری است. این مشخصات ذهن را متوجه شیوه‌ای می‌كند كه در كتب بلاغت متأخر به «تشبیه مركب» معروف است. و آن تشبیه حالتی است به حالت دیگر. تشبیهی كه وجه شبه آن حاصل برهم كنش دو یا چند چیز است:

شكسته دل تر از آن ساغر بلورینم                      كه در میانه‌ی خارا كنی ز دست رها

(خاقانی)

پیداست كه در این تشبیه، دل شكستگی تنها به ساغر بلورین مانند نشده است؛ بلكه به ساغر بلورینی كه در میان سنگ خارا از دست رها شود. به همین دلیل چنین تشبیهی برای كشف وجه شبه نیازمند مقداری كوشش ذهن و درجه‌ای از تأویل و توضیح است. اما بهتر است این شیوه‌ی بیان را «تشبیه تمثیلی» بنامیم تا از اقسام دیگر تشبیه متمایز شود.

اما صاحب جامع الكبیر درباره‌ی تمثیل نظر دیگری دارد. ابن اثیر می‌گوید تمثیل «تشبیه بر سبیل كنایه است بدینگونه كه چون اراده‌‌ی اشارت به معنایی كنی،‌ الفاظی به كاربری كه دلالت بر معنایی دیگر داشته باشد. ولی آن الفاظ و آن معانی دلالت برمعنایی داشته باشند كه مقصود توست.»(5) آن‌گونه كه از تعریف ابن اثیر برمی‌آید، در تمثیل لفظ مشبه ذكر نمی‌شود. بلكه تشبیه «برسبیل كنایه» و پوشیده می‌ماند و تنها مشبه‌به در كلام ظاهر می‌شود.

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است