: مکانیک سنگ را می توان علم نظری و عملی تعریف کرد. سر وکار این علم با واکنش سنگها در مقابل میادین نیروی محیط فیزیکی می باشد.این علم راهنمای کارشناسان و مهندسین در پروژهایی مانند اجرای تونلهای راه آهن زیرزمینی ,تأمین آب ,زه کشی ,نیروگاه زیرزمینی , معادن زیرزمینی , سینه کارها و…. می باشد. اجرای ایمن و بهینه این پروژها مستلزم دانستن خواص فیزیکی و مکانیکی سنگها و نیرویی است که از محیط پیرامون بر سنگها وارد می شود.یکی از راهکارهای مهم جهت پی بردن به این خواص و نیروها انجام آزمایشهای مختلف می باشد که برای این منظور طراحی شده اند. این آزمایشها به دو دسته آزمایشهای برجا وآزمایشگاهی تقسیم می شوند.انجام آزمایشهای برجا با توجه به تأثیر نتایج ضروری به نظر می رسد.از اینرو در این نوشتار سعی شده است حتی المقدور اکثر آزمایشهای برجا که کاربرد بیشتری دارند مورد توجه قرار گیرند.
فصل اول:
آزمایشهای بزرگ مقیاس برجا:
ضرورت انجام آزمایش برجا زمانی مطرح میشود آه تأثیر مقیاس در نتایج اجتنابناپذیر باشد
زیرا این امر در تستهای آزمایشگاهی آوچك مقیاس قابل تعیین نیست. مزیت انجام آزمایشهای
بزرگ مقیاس برجا این است آه تودة سنگ تحت شرایطی آه در محل حاآم بر آنست آزمایش
میشود. اما مشكل این است آه این نوع آزمایش زمانبر و هزینهبردار است این آزمایشها را به
٤ گروه اصلی تقسیم میآنند.
١ـ آزمایشهای فشاری ٢ ـ آزمایشهای برشی ٣ ـ آزمایشهای تعیین قابلیت
تغییرشكل ٤ ـ آزمایشهای ارتعاشی
١ـ١ـ آزمایشهای فشاری:
آزمایشهای فشاری به منظور تعیین ویژگیهای مقاومت و تغییرشكل تودههای سنگ یا
ساختمان خاصی چون پایههای معدنی انجام میپذیرد. این آزمایشها باید حتیالمقدور تنش را
آنچنان آه در خلال و بعد از تكمیل ساختمان مورد نظر به وقوع میپیوندد تصویر نمایند. چنانچه
هدف از آزمایش، تعیین مشخصات مقاومت و تغییرشكل پایههای معدنی است قطعاً باید شرایط
بارگذاری همان باشد آه یك پایه واقعی در معدن تحت آن قرار دارد. مهمترین شرایط در این مورد
به قرار زیر است:
١ـ نسبت عرض به ارتفاع نمونههای برجا باید دقیقاً همان نسبت در پایههای واقعی باشد. ٢
ـ وضعیتی مشابه با وضعیت فشار جانبی موجود در فصل مشترك بین دو انتهای پایه معدنی با
لایه های تشكیل دهنده سقف و آف آارگاه باید در نمونه ایجاد شود.
قیمت 5000 تومان
—-
پشتیبانی سایت :
* parsavahedi.t@gmail.com
:
اساس و زیربنای هر عملیات اكتشافی ، با هدف كشف نواحی با پتانسیل معدنی ، اكتشافات ناحیـه ای در
مقیاس 1 : 100000 می باشد، البته برای رسیدن به این مقصود از تمامی روشهای ژئوشـیمیایی و اطلاعـات
ماهواره ای بهره گرفته می شود. نقشه برداری ژئوشیمیایی در مقیاس ناحیـه ای كـه در ایـن سـمینار بـه آن
پرداخته می شود یكی از همین روشها است كه با نمونه برداری از رسوبات آبراهه ای به عنوان بخشی از طرح
اكتشافات سیستماتیك ژئوشیمیایی در محدودة برگة 1:100000 چادگان می باشد. این عملیات در دو بخش
طراحی و انجام شده است، بخش اول رسم نقشه های آنومالی ژئوشیمیایی و مشخص نمودن مناطق پتانـسیل
و بخش دوم آن شامل كنترل این آنومالیها است كه از طریق مطالعات كـانی سـنگین ، آلتراسـیون ، منـاطق
كانی سازی احتمالی و شكستگیهای پر شده تعقیب خواهد شد . در نهایت پس از كنترل، محدوده های آنومال
هر یك جداگانه سلول سازی و سپس مناطق امید بخش معرفی خواهد شد.
فصل اول : كلیات
1-1) اهداف اكتشافات ژئوشیمیایی در مقیاس ناحیه ای
تجربه ثابت كرده است كه بررسی رسوبات آبراهه ای (عمدتاً جزء 80 ـ مش) می تواند در اكتشافات كوچك
مقیاس ناحیه ای (1 : 100000 تا 1 : 250000 ) بسیار كارآمد باشد. نتـایج ایـن بررسـی هـا در تحلیـل ایـالات
ژئوشیمیایی و شناخت الگوهای ژئوشیمیایی ناحیـه ای و اكتـشافات نـواحی كـه ا حتمـال وجـود نقـشه هـای
كانساری در آن بالا است می تواند مؤثر باشد. به جز كاربردهای مستقیمی كه این بررسی ها دارا می باشد، مـی
توان به طور غیر مستقیم از نتایج آن در زمینه های كشاورزی و محیط زیست بهره برد، بدیهی است اهـداف ایـن
گونه بررسی ها با اهداف نوع اول متفاوت است.
در مورد اول كه هدف اكتشاف آنومالی در هاله های ثانوی است باید از روش های آماری استفاده نمـود كـه
اختلاف بین مقادیر آنومالی و روندهای ناحیه ای را افزایش داده و از طریق شدت بخشیدن به آنومالیها مـی توانـد
در شناسایی دقیقتر آنها مفید واقع شود، در حالت دوم كه ه دف دستیابی بـه رونـدهای ناحیـه ای اسـت بایـد از
تكنیكهای آماری كه میزان تأثیر آنومالیها را در روندهای ناحیه ای كاهش می دهد استفاده نمـود، چگـالی نمونـه
برداری در این حالت معادل یك نمونه برای چند كیلومتر مربع است، این مساحت بوسـیلة سـقف بودجـة تعیـین
شده برای پروژه كنترل می گردد.
2-1) جمع آوری اطلاعات
در این مرحله اسناد و مدارك مربوط به منطقه تحت پوشش به شرح زیر تهیه و مورد مطالعه قرار گرفت :
1ـ نقشه های توپوگرافی 1: 50000 منطقة مورد مطالعه شامل چهارگوش های عسگران كرون (شمال شرق)
، هوره (جنوب شرق) ، بن (جنوب غرب) و چادگان (شمال غرب)
2ـ نقشه زمین شناسی 1 : 250000 شهركرد
3ـ نقشه ژئوفیزیك هوایی (مغناطیسی هوایی) با مقیاس 1 : 250000 چهارگوش شهركرد.
با توجه به اطلاعات حاصل از مدارك فوق الذكر ، برنامة عملیات صحرایی جهت نمونـه بـرداری پـی ریـزی
گردید و در هر مورد نقش پارامترهای مؤثر در برنامه ریزی اكتشافی (بخصوص در نمونه برداری) مورد بررسی قرار
گرفت.
قیمت 4500 تومان
—-
پشتیبانی سایت :
* parsavahedi.t@gmail.com
:
اهمیت طلا به عنوان یک منبع ثروت و همچنین نقش کنترلی آن در سیستم پولی جهان ،دو عاملی است
که به عنوان نیروی محرکه اصلی در اکتشاف ،استخراج و تولید طلا مطرح است . روابط متقابل پول و طلا
بسیار پیچیده است . اما تاکنون روابط موجود بین آنها ،بیانگر این واقعیت باشد که طلا به عنوان کنترل
کننده و پشتوانه پول بوده و هست .
رابرت مندل برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1999 میلادی می گوید : طلا فلزی بسیار ارزشمند و تکیه
گاهی مطمئن برای کشورهایی است که در نظام پولی جهان نه عضو منطقه یورو هستند و نه عضو منطقه
دلار ،چگونگی استفاده از طلا در آینده ، به تحول نظام پولی بین المللی بستگی دارد . وی بانکهای
مرکزی بعضی از کشورهای جهان را به سبب فروش ذخایر طلا نکوهش کرده و اینکار را حماقت دانسته
است(20).
کاهش تولید طلای جهان در دهه های آینده با عواملی مانند بازگشایی معادن قدیمی و متروکه ،توسعه و
گشایش معادن جدید ، به ویژه اکتشاف و بهبود فنآوری استحصال ذخایر جدید و افزایش تولید معادن با
ذخائر پورفیری قابل کنترل است به طور کلی کشورهای غربی یک روند کاهش تولید طلا را از سال
1980 تا 2000 دنبال کرده اند .افزون بر این ، با توجه به گسترش مصرف طلا درصنایع مدرن و با توجه
به اینکه ذخائر پرعیار آن رو به کاهش است ،تولید کل طلای جهان کاهش خواهد یافت . خطر بزرگی که
امروزه تولید و بهای طلا را تهدید می کند این است که احتمال می رود طلا نقش خودرادرابطه با کنترل
و پتشوانه پول ازدست بدهد .
– هدف از مطالعه
هدف از مطالعه ارائه مناطق مناسب برای پی جوئی طلا و سایر عناصـر همـراه و اولویـت بنـدی آنهـا مـی
باشد. بدین ترتیب در این مرحله، مناطق مساعد و امید بخش معرفی شـده و در مراحـل بعـدی، اکتشـاف
فقط روی این نواحی متمرکز خواهد شد تا در زمان و هزینه صرفه جویی گردد.
در مطالعه حاضر بررسی های اکتشافی از طریق مطالعات ژئوشیمیایی رسوبات رودخانه ای تک متغیـره و
نیز بررسیهای چند متغیره صورت گرفته است که هدف از این بررسی ها شـناخت الگوهـای ژئوشـیمیایی
ناحیه ای و اکتشاف مناطقی می باشد که احتمال وجود نهشته های کانساری در این مناطق بالا است.
کلیات -2-1
طلا از فلزات قیمتی بسیار مهم است که از گذشته تا حال پشتوانه اقتصادی کشورها و تمدنها بوده است .
طلا ً Auً یا زر ، از نام لاتینًAurumً گرفته شده است که عنصری است متعلق به گروه مس بـا سیسـتم
تبلور کوبیک(شکل1-1) با سختی /-3 در مقیاس موس، عدداتمی 79، جرم اتمی 197، وزن مخصوص
/ cm3و نقطه ذوب 1064 درجه سانتیگراد. طلا دارای چهارده ایزوتوپ بـا اعـداد جرمـی 192 تـا
است. اکثـر ایزوتوپهـای طـلا 206 197 میباشد که تنها ایزوتوپ پایدار آن که درطبیعت دیده میشود Au
195 دارای نیمه عمری کوتاهتر از 1 دقیقه میباشند و فقط ایزوتوپ Au
دارای نیمه عمر183 روز میباشـد .
198 خاطرنشان میگردد ایزوتوپی از طلا ساخته شده است ( Au
) که منحصراً در معالجات بـه وسـیله اشـع ه
ایکس و به عنوان ردیاب در مطالعات پزشکی کاربرد دارد. طلا یکی از شکل پذیرترین و چکش خـوارترین
فلزات است به گونهای کـه مـی تـوان ورقـه ای از طـلا بـه ضـخامت 0/0001mmو مفتولهـای ی بـه قطـر
0/005mmساخت. مهمترین کانی اقتصادی طلا، طلای طبیعی است. آلیاژ های طـلا حـاوی مخلـو طی از
چهل عنصر به ویژه نقره ، پلاتین ، مس ، آهن ، سرب ، بیسموت ، آنتیمـوان و پـالادیوم اسـت . درجـدول
(1-1) ودرشکل(2-1)کانیهای مهم طلا آورده شدهاند. واحـد وز نـی طـلا در بازارهـای بـین المللـی اونـس
ًounceً که با علامت oz نمایش داده می شود ، بوده و هر اونس معـادل 28/350گـرم مـی باشـد ، و لـی
واحد طلا در ایران مثقال است که معادل4/63گرم می باشدو16مثقال برابر با یک سیر یا75 گرم است.
مدرنیته پیشرفت مداوم است و پیشرفت رقابت را به مفهوم پیشتر بودن
میافریند. در این میان زمان نیز دچار واژگونی در مفهوم و کاربرد شد. آنچه در دوران مدرنیته
حایز اهمیت است هر چه سریعتر پیش رفتن است.برای پیشرفت سریع ناچار از به کارگیری
نیروهایی هستیم که به طور موازی بر روی یک پروژه و برای رسیدن به یک هدف کار میکنند.
اما مساله به این سادگی حل نمیگردد. برای کار یک تیم بزرگ نیازمند مدیریت صحیح و
سریع آن هستیم تا بتوانیم از آشفتگی جلوگیری کنیم. این مساله باعث گردید تا علم کنترل
پروژه به وجود آید. هدف از این دانش چگونگی مدیریت یک تیم بزرگ از مهندسین کارگران
و کارمندان بود به صورتی که بتوانند در سریعترین زمان ممکن انجام یک پروژه را به انتها
برسانند. در کنار زمان عوامل دیگری نیز در کار هستند، بودجه و اهداف از پیش تعیین شده
برای پروژه از جمله مسایلی هستند که باید در اجرای هر پروژه مورد توجه قرار گیرند. روش
بهینهی اداره کردن مثلث زمان، بودجه و اهداف تمام آن چیزی که مدیریت و کنترل پروژه
سعی در رسیدن به آن داشته و دارد.
متاسفانه به گواهی تاریخ این دانش در رسیدن به اهداف خود ناکام مانده
است و از سوی دیگر تمام پیشرفت این دانلش پس از اختراع نمودارگانت در سالل ۱۹۱۰
پیشرفت انقلبی نداشته است تا اینکه در دهلهی پیش دکتر گلدرت
1تئوری محدودیتهای
1 Goldratt
خویش را برای سیستم کنترل پروژه سازگار کرد و آنچه سیستم کنترل پروژهی زنجیرهی
بحرانی نامیده میشود به وجود آمد. این سیستم سعی بر این دارد تا با استفاده از جدیدترین
تئوریهای مدیریت بتواند راه حلی برای معضل کنترل پروژه بیابد. اگر چه این روش کنترل
پروژه به لحاظ تئوریک بسیار جالب توجه به نظر میرسد اما در عمل مشکلت و نقاط تاریک
فراوانی رد پیش روی آن قرار دارد.
با این که بیش از یک دهه از معرفی این سیستم جدید کنترل پروژه میگذرد و
با تمام کاستی های سیستم کنترل پروژه سنتی، اما هنوز این سیستم در میان کنترل و مدیریت
صنعتی پروژه ها جایگاه خود را پیدا نکرده است و در عمل سیستم کنترل پروژه CCPM
نتوانسته است جایگاه خود را پیدا کند. این مساله با توجه به مشکلتی که سیستم فعلی دارد
بسیار تعجب بر انگیز است .
با توجه به مورد توجه قرار گرفتن روش زنجیره ی بحرانی در تئوری, نگگارنده
دلیل این مساله را عدم ارائه مناسب و قابل درک از این متدولوژی میداند. عدم وجود
الگوریتمی مناسب و مشخص برای پیاده سازی این روش و نیز عدم وجود نرم افزارهایی که
بتوانند این شیوه را به آسانی پیاده سازی کنند باعث شده است تا این شیوه هنوز در صنعت
مهجور بماند.
این پایان نامه تلشی است برای گردآوری کلیهی مقالتی که بر روی این
سیستم نوشته شدهاند و ایجاد یک مدل شیگرا از این سیستم به کمک ابزار uml، به این
ترتیب میتوان گامهای زیر را در راستای فایق آمدن بر مشکل ذکر شده برداشت:
۱- کاربران کنترل پروژه دید کلی و در عین حال جامعی از سیستم به دست
میاورند و به این ترتیب آشنایی پراتیکی با موضوع پبدا خواهند کرد.
۲- مدلی مناسب برای پیاده سازی این روش به وجود میاید. این مدل از سویی
کمک خواهد کرد تا برنامه ای بر این پایه و اساس ایجاد گردد و از سویی دیگر کمک میکند تا
بتوان این روش کنترل پروژه را به صورت دستی اجرا کرد.
توجه به اولین مرحله از خردایش سنگ كه توسط حفاری و انفجار صورت می پذیرد، یكی از
اساسی ترین و حساس ترینپارامتر های موثر بر اقتصاد و حیات معدن به شمار می رود. انجام یك انفجار
مطلوب، كاهش هزینه های كل خردایش سنگ، بهبود بازدهی عملیات حفاری، بارگیری، باربری و بهبود
عملیات بعد از استخراج مواد معدنی كه شامل ورود مواد به سنگ شكن های اولیه و ثانویه و غیره می
باشد، را به دنبال خواهد داشت. به منظور دستیابی به تمامی موارد ذكر شده لازم است تا با شناسایی عوامل
تاثیر گذار بر فرآیند چالزنی و انفجار آن را بهینه نمود. به طور كلی عوامل موثر بر روی انفجار را می توان
به دو گروه عمده شامل، پارامتر های قابل كنترل (الگوی انفجار) و پارامتر های غیر قابل كنترل
(خصوصیات ژئومكانیكی توده سنگ) تقسیم بندی نمود. خرج ویژه، نحوه آرایش چال ها، تاخیر در
شروع انفجار، قطر چال، ضخامت بارسنگ، فاصله ردیفی چال ها، طول گل گذاری و ضریب سفتی از
جمله پارامتر های قابل كنترل و حفره های طبیعی و نواحی غیر مقاوم شامل سطوح لایه بندی، گسل ها و
درزه ها جز پارامتر های غیر قابل كنترل محسوب می شوند.
همانگونه كه پیشتر مطرح شد نخستین و اصلی ترین هدف انفجار در معادن، خرد باطله و ماده
معدنی است كه در صورت مناسب انجام شدن انفجار تسهیل عملیات بارگیری و كاهش مشكلات در
بخش سنگ شكنی را خواهیم داشت. خردایش مطلوب به عوامل متعددی از مانند نوع ماده منفجره،
چاشنی، پرایمر، نوع سنگ و خرج ویژه بستگی دارد. اما در بعضی از شرایط به دلیل عدم دسترسی به
خردایش بهینه تبعاتی در اثر انفجار بد پدید می آید كه عبارتند از لرزش زمین، شكستگی های نا مطلوب
مثل عقب زدگی، جناح زدگی، پرتاب سنگ و انتشار امواج انفجاری در هوا و تولید صدای مهیب در
.هوا
محققین بسیاری نظیر كونینگهام، لیلی، لانگفورس و … در گذشته روابطی را جهت پیش بینی
میزان خردایش ناشی از انفجار ارائه نموده اند كه با توجه به شرایط پیچیده حاكم بر روابط بر عملیات
انفجار، نتایج حاصله چندان قابل اعتماد نیستند. در سال های اخیر، به منظور مدلسازی محیط های
ناهمگون و پیچیده روش های متفاوتی جهت پیش بینی این موارد مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله
این روش ها شبكه های عصبی مصنوعی است كه به تازگی در صنعت معدنكاری ظهور پیدا كرده و نتایج
قابل توجهی را در زمینه های مختلف معدنی حاصل نموده است. شبكه های عصبی در مبحث انفجار
4
معادن كاربرد هایی در داخل و خارج از كشور داشته است. كه از آن جمله می توان به پیش بینی لرزش
زمین، پیش بینی پرتاب سنگ، عقب زدگی و غیره اشاره نمود .
اما بحث تحلیل های آماری كه به غلط رگرسیون نامیده می شود، در بخش صنعت معدن كاربرد
های قابل ملاحظه و چشم گیری جز چند مورد انگشت شمار نداشته است كه بیشتر در قسمت مكانیك
سنگ به كار رفته است. در مورد انفجار معادن تنها سه مورد مطالعاتی در دست
رس می باشد كه دو مورد
مطالعاتی در زمینه لرزش زمین و یك مورد در زمینه پرتاب سنگ می باشد .
قیمت 5000 تومان
